Biblioteka Lewicy

Zmiany polityczno ustrojowe…. Ocena „Solidarności” i Lecha Wałęsy ( cz. 2 )

.

 

Prof.dr hab. Zbigniew Wiktor – Emerytowany profesor UWr

Instytut Politologii, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego

.

Ocena „Solidarności” i Wałęsy

.

Solidarność” wyrastała z różnych nurtów robotniczych protestów w sytuacji błędów polityki PZPR, a w szczególności załamania się polityki E. Gierka w końcu lat 70-tych. Gierek wykorzystał wszelkie możliwe zasoby wewnętrzne dla przyspieszenia rozwoju gospodarczego, podniósł też znacząco poziom życia klasy robotniczej i ludzi pracy. W realizacji tej polityki musiał sięgnąć do dużych kredytów zagranicznych, które myślał spłacać polskimi towarami. Na skutek pogorszenia się koniunktury zagranicznej i relacji cenowych na towary importowane, szczególnie na paliwa, polityka ta się załamała, pogłębiały się trudności płatnicze Polski, zaopatrzeniowe, rosła inflacja, czarny rynek, załamało się centralne planowanie, wystąpiły braki na rynku energii i żywności. Rozwierały się nożyce w dochodach  między robotnikami a rodzącą się tzw. średnią klasą, do której chętnie zaliczała się część aparatu partyjno-państwowego. Budziło to nieufność u robotników i kopało przepaść między partią a klasą robotniczą.

Jednocześnie ruch ten wyrastał  z różnych form  antykomunistycznej działalności w latach 70-tych , np. z tzw. Komitetu Obrony Robotników i „wolnych” związków zawodowych, na czele których  w Stoczni Gdańskiej w 1980 r. pojawił się „robotnik” L. Wałęsa, finansowany i sterowany przez różne  antykomunistyczne siły na Zachodzie, a jak dowodzą również najnowsze źródła, przez wewnętrzne ośrodki kontrrewolucyjne, w tym Służbę Bezpieczeństwa (Agent –Tajny Współpracownik „Bolek”). Pod jego kierownictwem, a w szczególności  burżuazyjnych doradców, udało mu się skierować początkowo zdrowy, częściowo żywiołowy bunt robotniczy na tory jawnie antysocjalistyczne. Było to możliwe w warunkach braku w partii rewolucyjno-komunistycznego paliwa i magnesu. Wałęsa miał niewątpliwie wielkie umiejętności w dziele siania iluzji i ogłupiania swych kolegów robotników i roztaczania wizji, że lepszym niż „komuna” może być „demokracja”, „kapitalizm o ludzkim obliczu”, był autorem podrzuconego mu pomysłu budowy w Polsce „drugiej Japonii”, chwalił Stany Zjednoczone, RFN i Szwecję. Nie zastanawiał się nad historycznymi przyczynami wyższego poziomu życia w tych państwach, nad rolą pierwotnej akumulacji kapitału, nad znaczeniem etyki protestanckiej w etosie pracy. W ocenie Wałęsy wszystko zależało od woli przywódców i za ich sprawą w Polsce było źle.

Jakie było prawdziwe oblicze Wałęsy i jemu podobnych liderów „Solidarności” świadczą ich dalsze losy. Po zwycięstwie kontrrewolucji i obaleniu Polski Ludowej w 1989 r. Wałęsa został prezydentem Polski, państwa, które bardzo szybko w wyniku  „reform” wicepremiera i ministra finansów Leszka Balcerowicza zlikwidowano ekonomiczno-socjalne zdobycze  klasy robotniczej i innych ludzi pracy z okresu socjalizmu. Nowi kapitaliści rozgrabili majątek narodowy, otworzyli granice dla ekspansji kapitału zagranicznego, szczególnie banków i Polska w ciągu kilku lat stała się półkolonią zachodniego kapitału, zależna od Niemiec, Francji, Unii Europejskiej, a w kategoriach polityczno-wojskowych od USA i NATO. Dawni bossowie związkowi stali się nowymi kapitalistami lub wysokimi urzędnikami burżuazyjnego państwa, a sam Wałęsa dzięki ośrodkom burżuazyjnym opływa w bogactwa, politycznie jest związany z chadecko-liberalnym skrzydłem burżuazji (obecnie Platformą Obywatelską), a jego syn był do niedawna (2019)  europosłem, a obecnie (od 2019 r.)  jest posłem na sejm z ramienia Platformy Obywatelskiej, rządzącej w Polsce przez wiele lat, której lider Donald Tusk był d0 niedawna przewodniczącym Rady Europejskiej czyli prezydentem Unii Europejskiej. Niedaleko pada jabłko od jabłoni, głosi stare polskie przysłowie.

.

Charakter współczesnej epoki

.

Od czasu kontrrewolucyjnego przewrotu w 1989 r. upłynęło ponad 30 lat. Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich ostatecznie  upadł w 1991 r. Upadły także inne państwa socjalistyczne w Europie. Przyczyniło się to do znacznego osłabienia sił postępu i socjalizmu w Europie i na świecie. Kapitalizm i imperializm miały powody święcić triumfy. W 1991 r. prezydent USA G. Bush (senior) ogłosił doktrynę  „Nowego Światowego Porządku” (New World Order), a więc świata pod amerykańską hegemonią. Dla udokumentowania tej tezy (dominacji)  w 1991 r. Stany napadły na Irak, udzieliły większej pomocy Izraelowi  w jego wojnie przeciwko Palestyńczykom i innym narodom arabskim, później interweniowały w Somali, Sudanie, w 2001 r. pod hasłem wojny z terroryzmem napadły na Afganistan, a w 2003 r. ponownie na Irak. Nieustannie zagrożone są Iran i Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna, w 2011 r. zniszczono Libię i zamordowano jej przywódcę M. Kaddafiego. Od 7-ciu lat trwa wojna w Syrii, która jest częścią nieustannej wojny na  Bliskim Wschodzie o dominację imperializmu w tym rejonie świata, o opanowanie zasobów ropy naftowej i gazu, inne bogactwa naturalne, a przede wszystkim o kontrolowanie newralgicznego przesmyku trzech kontynentów. Stany Zjednoczone walnie przyczyniły się do rozbicia Jugosławii, bombardowania w 1999 r. Belgradu i innych miast tego kraju, które weszło do historii jako akt współczesnego barbarzyństwa. Doprowadziły do powstania nowego państwa Kosowa, które stało się wielką bazą wojsk amerykańskich w tym rejonie Bałkanów.

W czasach prezydentury G.W. Busha (juniora) NATO przekształciło się z paktu północno-atlantyckiego w pakt ogólno-światowy, kiedy USA uzurpowały sobie „prawo” do interweniowania w każdym rejonie świata, gdzie uznają, że zagrożone są  ich interesy. W okresie kiedy Gorbaczow negocjował z  Reaganem i Bushem nowy układ stosunków między USA a ZSRR i przesądzano upadek NRD uzgodniono, że NATO nie przesunie się poza rzekę Łabę. Likwidując kraje socjalistyczne nie miały one wejść  do NATO. Co znaczą przyrzeczenia imperialistów świadczą późniejsze fakty. Immanentną częścią NATO stały się landy wschodnie Niemiec, w 1999 r. włączone zostały Polska, Czechy i Węgry, później pozostałe państwa postsocjalistyczne, a nawet republiki postradzieckie (nadbałtyckie), co zachwiało równowagę strategiczną między Rosją a NATO. Polityka ta dowodzi realizacji konsekwentnych celów imperializmu amerykańskiego, dążącego do dalszego okrążania i rozbijania Rosji a w perspektywie także Chin. Ważą się losy Szwecji, Finlandii, Irlandii, Austrii, Szwajcarii jako państw neutralnych. W ostatnich latach otwarty został nowy front wojenny na Ukrainie, gdzie w lutym 2014 r. dokonany został przez siły faszystowskie i nacjonalistyczne pucz, obalono legalnie wybranego prezydenta W. Janukowycza, a władzę przejęły siły proamerykańskie i proeuropejskie, dążące do wprowadzenia Ukrainy do Unii Europejskiej i NATO, na co nie może zgodzić się Rosja. Ukraina jest w stanie wojny domowej, którą pogłębia półotwarta wojna z Rosją. Krym odłączył się od Ukrainy (wykorzystując prawo do secesji) i wstąpił do Federacji Rosyjskiej, na wschodzie Ukrainy powstały  ludowe republiki Doniecka i Ługańska. Kryzys na Ukrainie zaostrza się. Obecnie cele imperia;izmu nakierowane są na Białoruś.

Wojna na Ukrainie była początkiem  wojny nie tylko o przyszłość tego państwa, ale także o przyszłość Rosji i całego obszaru  b. Związku Radzieckiego. USA i zachodni imperializm są zainteresowane w dalszym osłabianiu i rozczłonkowaniu Rosji. Pod rządami prezydenta W. Putina kierowniczą siłą jest burżuazja narodowa, która nie chce do tego dopuścić, a nawet dąży do odbudowy  w nowych formach dawnego ZSRR, a więc Wspólnoty Niepodległych Państw, Związku Euro-Azjatyckiego. Rosja ma liczne atuty, przede wszystkim wojskowe, broń atomową, pozycję międzynarodową, m.in. stałe członkostwo w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, olbrzymie bogate terytorium i ponad 140 mln ludzi. Ale gospodarczo Rosja utraciła pozycję dawnego ZSRR, przemysł poza wojskowym jest technologicznie zacofany i głównym źródłem akumulacji są wielkie zasoby ropy naftowej, gazu i innych bogactw naturalnych, które ratują kraj przed upadkiem, ale jednocześnie systemowo przekształcają go  w zaplecze surowcowe i peryferia  państw wysoko rozwiniętych. W sytuacji konfrontacji Rosji z Zachodem może ona wykorzystać  sprzeczności  w łonie państw kapitalistycznych, między USA a Unią Europejską, w szczególności Niemcami i Francją, ale naturalnym choć trudnym historycznie sojusznikiem  Rosji mogą być Chiny, z którymi Rosja już ściśle kooperuje gospodarczo w ramach układu dwustronnego i BRICS a politycznie i wojskowo w ramach Szanghajskiej Organizacji Współpracy,

Ważną cechą współczesnej epoki jest, że w ostatnich latach słabnie pozycja gospodarczo-finansowa USA, szczególnie od 10 lat czyli nowego wielkiego kryzysu, który pogłębia się w następstwie pandemii Corona-wirus. Wyrosły nowe potęgi jak Unia Europejska i Chiny. Japonia chce się wydostać spod kurateli USA, podobnie Niemcy, wyrastających na lidera UE, rośnie rola państw tzw. wschodzących, jak Brazylia, Indie. W rezultacie spada udział amerykańskiego PKB  w światowym produkcie, chwieje się dolar także w relacjach rozliczeń międzynarodowych. Stany budują pozycję supermocarstwa silną i globalną armią i rosnącą pozycją będącego pod ich komendą NATO, ale jednak świat ponownie stał się wielobiegunowy i jest to bardziej optymistyczna perspektywa dla  pokoju światowego i walki o socjalizm i postęp społeczny. Imperializm jednak nie złożył broni. Prezydent USA Donald Trump zmierza do utrzymania i ratowania pozycji USA przez politykę protekcjonizmu, szantażowania świata nową zimną wojną, a nawet groźbami wojny nuklearnej, co dla sił pokoju i postępu społecznego jest nie do przyjęcia. Przyspiesza to polaryzację sił postępu i socjalizmu  oraz sił wojny i kapitalistycznej reakcji i otwiera nowe fronty walki klasowej nie tylko w Polsce i Europie, ale w całym świecie.

.

Zmiany polityczno-ustrojowe w Polsce i świecie na przełomie XX i XXI wieku ( cz. 1 )

Zmiany polityczno-ustrojowe… Rola Chin i konsekwencje dla świata ( cz. 3 ).

Zmiany polityczno-ustrojowe…. Co dalej z Polską? ( cz. 4 ).

Zmiany polityczno ustrojowe… Dlaczego upadła Polska Ludowa? ( cz. 5 ).

Zmiany polityczno ustrojowe… Ruch robotniczy w obecnej Polsce ( cz. 6 ).

Zmiany polityczno-ustrojowe… Unia Europejska a Polska. ( cz. 7 ).

Inne z sekcji 

Bohater getta – kawaler Virtuti Militari

. Lucjan Blit . „Wódz Naczelny nadał 18 lutego 1944 roku pośmiertnie srebrny Krzyż Virtuti Militari inż. Michałowi Klepfiszowi z Warszawy”. Ten krzyż nie zawiśnie na jego grobie. Grób ten pozostanie nieznany, jak prawie wszystkie groby żołnierzy wielkiej Armii Podziemnej w Kraju. Dziwnie, jak sława szła za młodym Michałem. A on sam był zaprzeczeniem wszelkiej za nią pogoni. […]

Biblioteka Lewicy: Uwagi o komunizmie

. „Przedświt” marzec 1919 Mieczysław Niedziałkowski .   Maurycy Barres powiedział, że socjaliści należą do ludzi bardzo konserwatywnych pod względem duchowym. W aforyzmie tym jest dużo prawdy, jeżeli idzie o kraje Europy Wschodniej. Rosyjska socjalna demokracja nie zdobyła się przez lat dwadzieścia swego istnienia na żadną myśl samodzielną, na żadną inicjatywę twórczą. Plechanow, Akselrod, Martow […]