.
płk Krzysztof Majer
.
W południe 12 października 2020 r. spotkaliśmy się na Cmentarzu Żołnierzy Polskich we Wrocławiu aby uczcić 77. rocznicę Chrztu Bojowego żołnierzy 1 Dywizji Piechoty pod Lenino. Pod odśpiewaniu hymnu państwowego prowadzący uroczystość gen. zs płk WP Krzysztof MAJER, prezes Zarządu Dolnośląskiego Związku Weteranów i Rezerwistów WP oraz dowódca Okręgu Dolnośląskiego Związku Strzeleckiego „Strzelec” RP przywitał zebranych i zaproszonych gości w osobach: płk Wacława SAWICKIEGO – uczestnika Bitwy, honorowego Prezesa DZW ZKRPiBWP, przedstawiciela Przewodniczącego Sejmiku Województwa Dolnośląskiego dyrektora Wydziału Mienia Wojewódzkiego DUM Dominika KŁOSOWSKIEGO, przedstawiciela Prezydenta Wrocławia kierownika Działu Bezpieczeństwa i Obronności UM płk Tadeusza LENKIEWICZA, europoseł trzech kadencji Lidię GERINGER de OEDENBERG, przedstawicieli wojska: 3 Wrocławskiej Brygady Radiotechnicznej ppłk Leszka ŚLIMAKA, 10 Wrocławskiego Pułku Dowodzenia mjr Mieczysława BŁAŻEJEWSKIEGO, 16 Dolnośląskiej Brygady WOT mjr Pawła MADEJA, Komendy Garnizonu mł. chor. Zdzisława SMAGA, kapelanów wojskowych: prawosławnego ks. mitrata płk dr Eugeniusza BÓJKO i rzymsko-katolickiego ks. mjr Andrzeja MIGALA /kapelan protestancki ppłk Sławomir FONFARA nie dotarł z powodu choroby/, delegacje: Związku Inwalidów Wojennych RP – przewodniczący OKR ppłk Jan JEŻ, Zrzeszenie Weteranów Działań Poza Granicami Państwa – wiceprezes płk Ryszard WOŹNIAK, Stowarzyszenie Współpracy Polska-Wschód – wiceprezes Zarządu Dolnośląskiego mjr zs Józef SOWA, Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Porozumienie Wschód–Zachód” – prezes Błażej ZAJĄC, Sojusz Lewicy Demokratycznej – wiceprzewodniczący Rady Dolnośląskiej Czesław CYRUL, Klub Weteranów Lewicy – przewodniczący kpt. Jan JANISZEWSKI oraz Komunistycznej Partii Polski. Związek Weteranów i Rezerwistów WP oraz Związek Strzelecki “Strzelec” RP reprezentowały delegacje pod wodzą: Lubin – prezesa kpt. zs Jerzego SZCZEŚNIAKA, Wrocław – przewodniczącego WKR mjr zs Janusza FUKSY, Rudnej – prezesa kpt. zs Zbigniewa SZPARKOWSKIEGO, Głogowa – dowódcę OS mjr zs Jerzego NAGODY, Złotoryi – prezesa kpt. zs Henryka PAWŁOWSKIEGO, Strzelec Opolskich – prezesa ppłk zs Jerzego KORWIN MAŁACZYŃSKIEGO.
.
Płk Krzysztof Majer
.
Następnie prowadzący uroczystość wygłosił wystąpienie okolicznościowe:
Szanowni Państwo!
Spotykamy się dziś, aby uczcić 77. rocznicę Chrztu Bojowego Żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. gen. Tadeusza Kościuszki pod Lenino.
Ta historyczna, zwycięska bitwa w dniach 12-13 października 1943 r. kosztowała życie 510 kościuszkowców, 652 zaginęło bez wieści, a 116 dostało się do niewoli. To bagatela 23,7 proc. stanu osobowego! Ta danina krwi nie może pozostać zapomniana! Polacy wykazali się męstwem i wielką walecznością. W bitwie pod Lenino Polacy zadali Niemcom duże straty – ok. 1500 żołnierzy niemieckich zginęło, a 326 dostało się do niewoli. To trzy razy więcej, niż straty własne! Warto przy tym zauważyć, iż pierwszy i ostatni raz w tej wojnie władze ZSRR uhonorowały troje Polaków tytułami Bohaterów Związku Radzieckiego. Wśród odznaczonych była kobieta, szer. Aniela Krzywoń. Bitwa ta, była tylko małym epizodem walk na froncie wschodnim ale stała się symbolem waleczności polskich żołnierzy, którzy często z zesłania syberyjskiego, z „nieludzkiej ziemi” ruszyli szlakiem bitewnym po zdobycie Berlina. Pamięć historyczna wojny w Rosji i na całym wschodzie jest ciągle żywa, weterani cieszą się szacunkiem i uznaniem. A nie zawsze kombatanci znajdują dziś uznanie w Polsce. Pamiętane jest tam polsko-radzieckie braterstwo broni.
.
12 października do 1989 r. był obchodzony jako Święto Wojska Polskiego. Niestety w obecnej polskiej rzeczywistości bywa różnie z pamięcią o czynie zbrojnym żołnierzy idących ze Wschodu. A przecież kolejni prezydenci pamiętali o żołnierzach spod Lenino. Wielokrotnie Prezydent Lech Kaczyński składał im hołd podkreślając ich gorący patriotyzm i ofiarną służbę. W 2009 roku szef BBN, Aleksander Szczygło, wygłosił przemówienie, które powinno obowiązywać i dziś „W naszej historii jest miejsce dla wszystkich, dla których niepodległa Rzeczpospolita była i jest dobrem najwyższym. Dlatego w jednym szeregu należy wymieniać tych, którzy walczyli z dwoma okupantami w 1939 r., działających w konspiracji oraz idących ze Wschodu i z Zachodu ”. Również prezydent Andrzej Duda na cmentarzu wojennym 1 Armii WP w Siekierkach podkreślał, że „krew przelana za ojczyznę jest jedna” i nie wolno dzielić tych, którzy za nią polegli. Jakże zupełnie inne jest podejście aktualnie rządzących, którzy mają swoich bohaterów.
Kolejnym przejawem deprecjonowania pamięci żołnierzy idących ze Wschodu, było przyjęcie tzw. ustawy dekomunizacyjnej, w efekcie czego w naszym kraju zburzono wiele pomników i tablic upamiętniających ich wysiłek zbrojny, a IPN wpisał m.in. 1 i 2 Armię WP na listę nie zasługujących na patronowanie placom, ulicom, szkołom itp.
.
Cieszę się, że jednak my, zgromadzeni na dzisiejszej uroczystości o nich pamiętamy, choć żyją jeszcze tylko nieliczni weterani tego wojska, które pod Lenino spełniło swój wojenny, patriotyczny obowiązek. Jesteśmy dumni z bohaterstwa polskiego żołnierza idącego na szlaku bojowym spod Lenino, przez Wał Pomorski, Kołobrzeg, forsowanie Wisły i Odry, po zatknięcie biało-czerwonej flagi na gruzach Berlina. Cześć Wam i chwała!
.
Wzorem lat ubiegłych uroczystość stała się okazją do podziękowania za aktywność społeczną w popularyzacji tradycji i historii Wojska Polskiego oraz zaangażowanie, mimo panującej pandemii, w aktywności związkowej zostali odznaczeni: Złota Honorowa Odznaka Zasłużony dla Dolnego Śląska – europoseł Lidia GERINGER de OEDENBERG, Złoty Krzyż Strzelecki – ppłk zs Jerzy KORWIN MAŁACZYŃSKI, Krzyż Pamiątkowy 75-lecia Forsowania Nysy Łużyckiej – plut. zs Karol ŁOBODZIŃSKI, kpt. zs Krzysztof AKSAMIT, por. zs Tadeusz BARAN, Medal Pamiątkowy 21 batalionu logistycznego z Sanoka – kpt. zs Henryk PAWŁOWSKI por. zs Józef FRANCZUK, por. zs Józef ZAWADZKI, Odznaka Strzelecka – chor. zs Jan GŁOWACKI, Odznaka Turystyczno-Krajoznawcza PTTK „Szlak 2 Armii WP” – ks. płk Eugeniusz BÓJKO, mjr Mieczysław BŁAŻEJEWSKI i ks. kpt. Maksymilian JEZIERSKI. Opracowanie „Wojna polsko-sowiecka 1919-1920. 75. rocznica zakończenia II wojny światowej” odebrali Dominik KŁOSOWSKI, ppłk Leszek ŚLIMAK i mjr Mieczysław BŁAŻEJEWSKI.
.
Modlitwę ekumeniczną w intencji poległych i pomordowanych w czasie II wojny światowej odmówili kapelani wojskowi, po czym zostały złożone wieńce i wiązanki kwiatów oraz zapalone znicze przed pomnikiem. Akcentem kończącym była odegrana na trąbce melodia „Śpij kolego”. Mimo deszczowej pogody imprezę można uznać za udaną, a chyba była jedyną w skali kraju uroczystością z wojskową asystą honorową. Dlatego chciałbym podziękować za pomoc w organizacji uroczystości: Dowódcy i Komendantowi Garnizonu WP, 10 Wrocławskiemu Pułkowi Dowodzenia, Orkiestrze Reprezentacyjnej Wojsk Lądowych i 2 Wojskowemu Oddziałowi Gospodarczemu. Uroczystościom towarzyszyły sztandary 10 Wrocławskiego Pułku Dowodzenia, Oddziału Powiatowego ZWiRWP i Koła Miejskiego ZKRPiBWP w Lubinie. A jako ciekawostkę chciałbym dodać, że po zakończeniu uroczystości wokół 95-letniego płk Wacława SAWICKIEGO zgromadzili się przedstawiciele Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Porozumienie Wschód–Zachód”, obywatele państw zza wschodniej granicy, aby wysłuchać jego wspomnień wojennych.
Krzysztof MAJER
Foto: mjr ds Jan A. DRAJCZYK
.
Działania Związku Weteranów i Rezerwistów WP Dolnego Śląska we wrześniu 2020 r.
