Historia
17.03.2024
Artykuły Socjaliści w Legionach . Jan Krzesławski ( Jan Cynarski ) . Legiony powstały wskutek zjednoczenia usiłowań dwóch obozów – socjalistycznego i narodowo-niepodległościowego [1] – stworzenia podstaw do sformowania siły wojskowej w celu wywalczenia niepodległości kraju. Usiłowania te były odrębne i wzajemnie od siebie niezależne. Zjednoczenie nastąpiło dopiero w obliczu wojny. Każdy bezstronny obserwator, interesujący się w latach 1911-1914 strzelcami, drużynami, związkami i innymi organizacjami […]
14.03.2024
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Lipara – miejsce politycznego zasłania . Grzegorz Wojciechowski . Kazimierz Czapiński, w swojej pracy o faszyzmie ( „Faszyzm współczesny”’) wydanej w Warszawie w roku 1932, wspomina o obozie dla internowanych antyfaszystów na wyspie Lipara, należącej do wulkanicznego archipelagu Wysp Liparyjskich, znajdujących się na Morzu Tyrreńskim na północ od Sycylii. Warto więc wspomnieć nieco więcej na ten temat. Wyspy Liparyjskie już […]
13.03.2024
Artykuły Rozwiązanie Komunistycznej Partii Polski . dr Mirosław Małecki . Jedną z tajemnic ruchu komunistycznego w Polsce była sprawa rozwiązania Komunistycznej Partii Polski w roku 1938. Jak to się stało, że w przededniu wybuchu działań zbrojnych i w sytuacji podejmowanych bardzo poważnych decyzji politycznych dotyczących Polski, Moskwa zdecydowała pozbyć się swojego rozpoznania agenturalnego (taką rolę pełniły partie komunistyczne w ówczesnej […]
12.03.2024
Artykuły SZCZURY – PLAGA OKOPÓW WIELKIEJ WOJNY . Piotr Galik . „Tam, gdzie życie traciły miliony ludzi, żyły i rozmnażały się miliony gryzoni…” . Wśród wielu okropności wojny, wspominanych przez świadków i uczestników światowego konfliktu lat 1914-1918, szczególną rolę zajmuje plaga gryzoni, dla których długie linie okopów i fortyfikacji polowych były odpowiednim środowiskiem życiowym. Prawdziwym królestwem tych zwierząt stał się chaotyczny labirynt Frontu […]
25.02.2024
Artykuły Śladami Marcina Lutra po Sachsen-Anhalt Wojciech W. Zaborowski Dolny Śląsk graniczy z Saksonią, nie z Saksonią-Anhalt, przeto i turyści przekraczający od strony Polski granicę z Niemcami częściej odwiedzają Drezno i Lipsk niż Magdeburg (stolicę landu), Halle, Dessau czy Wittenbergę. Powodów takiego stanu rzeczy jest kilka, wśród nich bardzo istotną rolę odgrywa historia tego kraju (landu), który w swych […]
18.02.2024
Artykuły Rewolucja 1905-1907. Akcja pod Rogowem ( wspomnienia ) Na zdjęciu autor wspomnień Jan Kwapiński . Jan Kwapiński . Łódzka Organizacja Bojowa, pod kierownictwem tow. Montwiłła dokonała słynnego napadu na pociąg pocztowy pod Rogowem. Było to w drugiej połowie 1906 roku. Represje carskich żandarmów, policji, kozaków szalały w sposób bezwzględny. Cały aparat ucisku i gwałtów utrzymywany był za pieniądze polskich podatników. Wydział Bojowy postanowił konfiskować carskim urzędnikom […]
17.02.2024
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Jak bolszewicy chcieli podbić Indie . Grzegorz Wojciechowski . Owładnięci ideą wszechświatowej rewolucji bolszewicy zamierzali nie tylko eksportować swoje idee i wzniecić rewolucję w Europie, ale ich uwagę przyciągała również Azja i to bynajmniej nie te jej rejony, które już przed rewolucją znajdowały się w składzie carskiej Rosji jak Kazachstan, Emirat Buchary, Chanat Chiwy czy Chanat Kokandu, ale również Afganistan, […]
10.02.2024
Artykuły Co wiedziały władze II RP o rozwiązaniu Komunistycznej Partii Polski . Dr Mirosław Małecki . Koronnym argumentem uzasadniającym rozwiązanie KPP było przekonanie Stalina co do pełnej penetracji struktur partyjnych przez polski kontrwywiad zwany defensywą. Zarzucano im także, że pozostawali nadal na jego usługach. Oskarżeni o te „zbrodnie” ludzie zostali straceni w tzw. procesach moskiewskich. Na fali rozliczania się ze stalinizmem, po roku 1956, zostali […]
09.02.2024
Historia Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: „Atomowy” desant na poligonie w Siemipałatyńsku . Grzegorz Wojciechowski . Z chwilą wprowadzenia do arsenału Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego broni atomowej, stało się oczywiste, że trzeba będzie opracować taktykę użycia jej w czasie konfliktów zbrojnych. O ile przeprowadzenie ataku lotniczego mającego na celu zniszczenie miast i ludności przeciwnika, zostało już w roku 1945 „przetestowane” przez Amerykanów na dwóch japońskich […]
06.02.2024
Artykuły Z archiwum red. Longina Wojciechowskiego. „List otwarty do Lecha Wałęsy” (dok. 1) . Rozpoczynamy publikację dokumentów z lat 1980-1982, znalezionych w pamiątkach po moim ojcu, który będąc z natury kolekcjonerem – filatelistą, a z zawodu dziennikarzem, z dużym pietyzmem gromadził różne druki i ulotki, a także prasę podziemną. Wiele ze zgromadzonych materiałów ma bez wątpienia dużą wartość poznawczą, opowiada o tamtych pełnych emocji czasach, niektóre […]
04.02.2024
Historia Źródła do dziejów Dolnego Śląska: Walki o Wrocław w 1474 r. . Walki o Wrocław w 1474 roku Z chwilą śmierci Jerzego z Podiebradu w roku 1471 przed Jagiellonami otworzyły się możliwości działań w Czechach i na Śląsku. Królewicz wówczas zaledwie 14-letni Władysław Jagiellończyk, koronował się w Czechach, ale Śląska nie objął w posiadanie, chociaż część książąt górnośląskich popierała go. W wyniku zaś wojny jaka toczyła […]
01.02.2024
Artykuły Rozwiązanie kwestii hiszpańskiej . S. Wierzański . A jednak Hiszpanię opuścili wszyscy… Hiszpanię ludową. Nie pomogły sympatie proletariatu wszystkich bodaj krajów ani bohaterskie czyny armii republikańskiej, która została wreszcie bez broni, ściślej, bez amunicji i bez dopływu nowego żołnierza-ochotnika. Ochotnik ten ciągnął do Hiszpanii ze wszystkich stron świata, by bronić demokratycznej republiki hiszpańskiej przed zalewem faszyzmu-hitleryzmu i najazdem włosko-niemieckim. W […]
31.01.2024
Artykuły Polski cmentarz u stóp Kilimandżaro . Bożena Bamwenda . „Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią się im płaci. „ Wisława Szymborska . Nadszedł czas zadumy, czas wspomnień o tych, którzy od nas odeszli. Pragnę wspomnieć Wygnańców Polskich, którzy odeszli od nas nie dość, że wiele lat temu, to na dodatek z dala od Ojczyzny. Zachęcam do wspomnień o Polakach rozsianych […]
25.01.2024
Artykuły Wrocław w lipcu 1945 roku . Longin Wojciechowski . Prezentujemy wspomnienia wrocławskiego dziennikarza red. Longina Wojciechowskiego ( 1926-2011 ), który w lipcu 1945, jako dziewiętnastoletni młody człowiek, przyjechał do Wrocławia, aby szukać lepszych warunków do życia. Redakcja . Dziwne to było miasto. W zasadzie dzielnica, od której rozpoczynaliśmy zwiedzanie nie była zburzona, ale zniszczenia były widoczne na każdym kroku. Brak […]
22.01.2024
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Bunt Berlina 1953 . Grzegorz Wojciechowski . W pierwszych dniach czerwca 1953 roku, wśród aktywu partyjnego enerdowskiej partii komunistycznej – SED (Sozialistische Einheitspartei Deutschlands – Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec) zapanowało ożywienie. W Berlinie zaczęto mówić o „nowym kursie”, który miał całkowicie zmienić dotychczasową linię partii i doprowadzić w konsekwencji do głębokich zmian gospodarczych, a następnie również i zmian […]
14.01.2024
Artykuły Ponury obraz. Skazanie sowieckich generałów. Konsekwencje. . Nie przypadkowo publikujemy ten artykuł Kazimierza Czapińskiego opublikowany w „Robotniku” w roku 1937, znajduje się w nim wiele istotnych i trafnych uwag o totalitarnej władzy. Wiele z nich mimo upływu czasu, jest jednak dalej bardzo aktualnych i przystaje do naszej dzisiejszej politycznej rzeczywistości, jak chociażby uwagi Czapińskiego o „klikowości” systemu totalitarnego. . Kazimierz Czapiński […]
10.01.2024
Artykuły Dokumenty procesu brzeskiego ( I ) . Trochę wiedzy o prawdziwych więźniach politycznych, a nie o politykach więzionych za przestępstwa. To, że ktoś jest politykiem i idzie do więzienia za popełnione przestępstwo nadużycia władzy, to wcale nie znaczy, że jest więźniem politycznym. Redakcja Magazynu Dolny Śląsk . Interpelacja posłów Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów, Klubu Parlamentarnego Posłów Chłopskich oraz Klubu Narodowej […]
07.01.2024
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Kapitał utopiony w Kolei Sowiogórskiej . Grzegorz Wojciechowski . Niegdyś obszar Gór Sowich częściowo znajdował się w obrębie Hrabstwa Kłodzkiego, jednym z granicznych punktów było największe wzniesienie tych malowniczych gór Wielka Sowa. Góry choć nieduże, są jednak trudne do przejazdu, jest tu sporo szczytów o dość dużej wysokości bezwzględnej i w dodatku dużym kącie nachylenia, pod względem komunikacyjnym miejscowy […]
05.01.2024
Artykuły Józef Piłsudski wobec Ukrainy ( cz. 1 ) . Dzięki uprzejmości pana prof. dr. hab. Andrzeja Małkiewicza, otrzymaliśmy do publikacji dwa pierwsze rozdziały jego nowej książki ” Geneza wyprawy kijowskiej. Józef Piłsudski wobec Ukrainy do 1820 roku. Studium myśli politycznej”. Ze względu na znaczną objętość tego materiału, podzieliliśmy go na części. Redakcja. . Tekst objęty prawami autorskimi, kopiowanie i publikowanie bez wiedzy i […]
05.01.2024
Artykuły Wrocławscy dziennikarze w międzynarodowych misjach pokojowych ONZ. Korea 1954-1955 Michał Żywień Polacy wielokrotnie uczestniczyli w misjach międzynarodowych. Opinia publiczna albo akceptowała udział Polaków w tych akcjach, albo się nimi po prostu nie interesowała. Uczestniczyłem w kilku takich misjach. Tu chcę opowiedzieć o tej w Korei, gdzie po zakończeniu wojny w roku 1953 Polska była członkiem komisji międzynarodowej nadzorującej rozejm (byłem tam z drugim […]
04.01.2024
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Wielka ucieczka z Festung Breslau . Grzegorz Wojciechowski . 12 stycznia 1945 roku, z radzieckiego przyczółka pod Baranowem Sandomierskim, ruszyła w kierunku Berlina ofensywa radziecka, która w historii nosi nazwę operacji wiślańsko – odrzańskiej. Stalin do tego decydującego uderzenia kazał zgromadzić 2 200 000 żołnierzy; 36 000 dział i moździerzy; 6460 czołgów i samobieżnych dział pancernych, z powietrza miały atakować […]
03.01.2024
Aktualności O Akcji „Wisła” inaczej . Faszyzmu nie wyróżnia liczba jego ofiar, lecz sposób ich zabijania. Jean-Paul Sartre . Akcja „Wisła”, (także – operacja „Wisła”) to akcja pacyfikacyjna o charakterze wojskowym przeprowadzona w latach 1947–1950 przez struktury państwowe Polski Ludowej przeciwko Ukraińskiej Powstańczej Armii (a także Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów) działającej na terytorium RP, w celu odcięcia jej oddziałów od naturalnego zaplecza. Polegała na masowym wysiedleniu ludności cywilnej z […]
26.12.2023
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Tajemnice Księżej Góry w Karpaczu . Grzegorz Wojciechowski . Na równi pomiędzy Karpaczem Dolnym a wioską Ściegny, wznosi się niewielkie, ale strome wzgórze w kształcie kopca – to Księża Góra. Liczy ona 628 m. n. p. m. wysokości, czyli szczyt jej położony jest prawie kilometr poniżej wierzchołka pobliskiej Śnieżki. W swojej długiej historii miała wiele nazw : Szpiczasta Góra – […]
23.12.2023
Artykuły Kim pan jest kapitanie Tom? cz. 1 . Dr Mirosław Małecki . Było kwietniowe popołudnie 1943 roku. Przed okazały budynek apteki w Przysusze ( Krais Tomaszów Mazowiecki Dystrykt Radom ) zajechał samochód osobowy na niemieckich numerach rejestracyjnych. Wysiadł z niego około trzydziestoletni mężczyzna o wysportowanej sylwetce. Dla mieszkańców miasteczka nie było tajemnicą, że ten gość był jakąś wysoką figurą w radomskiej konspiracji. […]
21.12.2023
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Wojenne losy ołtarza Wita Stwosza . Grzegorz Wojciechowski . Z Krakowa do Norymbergii i z powrotem – wojenne dzieje ołtarza Wita Stwosza W sierpniu 1939 roku, wobec bezpośredniego zagrożenia militarna agresją ze strony Niemiec władze polskie postanowiły, aby słynny ołtarz Wita Stwosza z kościoła Mariackiego w Krakowie przenieść w bezpieczne miejsce. Tak też zrobiono odłączono od szafy ołtarza […]
21.12.2023
Artykuły Jan Długosz o poddaniu się książąt śląskich Luksemburgom (11) . Jan Długosz o poddaniu się książąt śląskich Luksemburgom . Książęta polscy, prawem następstwa dziedziczący na Śląsku, a najbliżsi Czech sąsiedzi, jako to: książę opolski, cieszyński, głogowski, legnicki, żegański, cieniewski (Stinaviensis), falkenberski i brzeski, zazdrosnem i niemiłem patrząc na to okiem, że Władysław Łokietek, mimo ich wiedzy i chęci, przywdział koronę polską, mienił się i […]
20.12.2023
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Z dziejów kłodzkiej twierdzy. Dwa serca przeciw koronie . Grzegorz Wojciechowski Z murami ogromnej kłodzkiej twierdzy wiąże się pewna niezwykle romantyczna historia. Jest ona jako żywo wyjęta z fabuły filmu z gatunku płaszcza i szpady, co też spowodowało zainteresowanie nią wielu pisarzy, a także filmowców. Jest ona częścią historii życia barona Friedricha von der Trencka i jego miłości do siostry cesarza Fryderyka […]
19.12.2023
Artykuły Źródła do dziejów Dolnego Śląska (10): Powinności poddanych wobec klasztoru w Trzebnicy Klasztor w Trzebnicy – romańska krypta św. Bartłomieja . Powinności poddanych klasztoru trzebnickiego z początków XIII wieku. . (…) Ja, Henryk, książę Śląska, wiadomym czynię obecnym i przyszłym, że, budując klasztor św. Bartłomieja w Trzebnicy, tych służebników i sługi wraz z potomstwem nadałem prawem wieczystym na służbę dziewicą poświęconym Bogu. Owi, którzy zowią się gośćmi, […]
18.12.2023
Artykuły Źródła do dziejów Dolnego Śląska (8) Ludwik Waryński we Wrocławiu . Ludwik Waryński o ruchu robotniczym i socjalistycznym we Wrocławiu . Wrocław w styczniu 1883 (…) tutejsza ludność polska w sprawach ogólnorobotniczych stosunkowo niezmiennie mały przyjmuje udział. Zaprząta ją najwyłączniej walka rządu z katolicyzmem. Z tego też tytułu jest ona z rządem niby w opozycji. Zresztą słucha ślepo we wszystkim księdza lub lada warchoła, co […]
17.12.2023
Artykuły Źrodła do dziejów Dolnego Śląska (6): Gall Anonim o wojnie polsko-niemieckiej w 1109 r . Gall Anonim o wojnie polsko-niemieckiej w 1109 r. . Gdy cesarz [ Henryk V – 1081-1125] widział w te walki godziny, że już ani bronią, ani groźbą, ani też darami ni obietnicami nie może nakłonić owych mieszczan upartych do poddania miasta [ Głogowa], ani też dłużej stojąc w miejscu onym niczego więcej nie może […]
16.12.2023
Artykuły Źródła do dziejów Dolnego Śląska (4): Dom pracy przymusowej w Świdnicy Świdnica 2 III 1802 Założenie tego domu opiera się na najwyższym rozkazie królewskim datowanym w Lesznie 31 VIII 1800 r. Zakład został otwarty 1. I 1802. Przygotowany na ten cel budynek należał ongiś do jezuitów (…). Według przepisów do zakładu przyjmuje się następujące osoby: a) włóczęgów i próżniaków, którzy wałęsają się po kraju i […]
14.12.2023
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Szachy to niebezpieczna gra Grzegorz Wojciechowski Jeśli ktoś myśli, że szachy to taka fajna gra, którą się zabawiają wyłącznie spokojni, zrównoważeni i mili ludzie, a w dodatku jest to gra bezkontaktowa, gdzie trudno o kontuzję, jest człowiekiem naiwnym i mało poważnym. Szachy potrafią wzbudzać skrajne emocje, a nawet silną fizyczną agresje pomiędzy konkurentami, historia tej […]
14.12.2023
Artykuły Źródła do dziejów Dolnego Śląska (3) Życie żaków wrocławskich na początku XVI w. . Życie żaków wrocławskich na początku XVI wieku . (…) Ruszyliśmy tedy di Wrocławia, głodując po drodze. Przez kilka dni pożywienie nasze stanowiły surowe cebule ze solą, pieczone żołędzie oraz dziczki jabłek i gruszek, a noce spędzaliśmy pod niebem, bowiem mimo próśb o nocleg, nie przyjmowano nas, nieraz nawet szczując psami. Odżyliśmy dopiero dotarłszy do […]
13.12.2023
Artykuły Polacy w Odessie ( 1 ) Zbigniew Żyromski Początki naszej obecności w tym rejonie sięgają końca XVIII wieku Odessa jest miastem zaledwie dwustuletnim. Początkowo tereny położone nad Morzem Czarnym zamieszkiwali kolejno Grecy, Słowianie, Turcy i Tatarzy, aż do 1791 roku, kiedy to zostały zajęte przez wojska rosyjskie pod wodzą Aleksandra Wasiljewicza Suworowa. Czwarte co do wielkości miasto RosjiMiasto zostało […]
12.12.2023
Artykuły Służba zdrowia w 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej . Danuta Wojciechowska . Wojna dotknęła szczególnie boleśnie kobiety mieszkające na Kresach Południowo-Wschodnich. Tu Polacy byli w mniejszości (16,6 %), a tereny te zamieszkiwali głównie Ukraińcy i Rusini. Wołyń to obszar geograficzny położony między wyżynnym Podolem, a nizinnym Polesiem. Od 1919 r. wschodnia część Wołynia należała do Radzieckiej Ukraińskiej Republiki, zachodnia do II Rzeczypospolitej. […]
12.12.2023
Artykuły O Stanie wojennym i Generale raz jeszcze… . Andrzej Lewandowski . W Głosie Weterana i Rezerwisty nr (378) z grudnia 2020 roku w artykule pt. „13 grudzień 1981 – ratunkiem dla Polski” autor, a jednocześnie prezes naszego związku Marek Bielec zaprosił wszystkich służących zarówno w armii jak i w gospodarce narodowej do pisania wspomnień. Mam nadzieję, że wielu naszych członków i nie […]
11.12.2023
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Sprawa Hansa Ulricha Schaffgotscha pana na Chojniku . Grzegorz Wojciechowski . 23 maja 1618 roku, w niezbyt odległej od zamku Chojnik Pradze, doszło do wydarzenia, które przez najbliższe trzydzieści lat miało olbrzymi i tragiczny wpływ na życie społeczeństwa prawie całej Europy. Tego bowiem dnia, z okna zamku na Hradczanach, wyrzucono dwóch katolickich namiestników cesarza Macieja – Jarosława Borzitę i Wilhelma […]
10.12.2023
Artykuły STAN WOJENNY WE WROCŁAWIU – ( cz. 1 – WSTĘP ) . Rozpoczynamy publikację pracy Krzysztofa Małeckiego (młodszego) i Mirosława Małeckiego dotyczącą okoliczności wprowadzenia stanu wojennego i jego przebiegu we Wrocławiu w latach 1981-1982. Z uwagi na znaczna objętość tekstu będziemy go publikować na naszych łamach w częściach, po to, aby ułatwić jego czytanie. REDAKCJA . Krzysztof Małecki (młodszy), Mirosław Małecki . 13 grudnia 1981 roku […]
09.12.2023
Artykuły Zimmermanniada na Uniwersytecie Jagiellońskim, czyli wojna o „Moją Babę” ( I ) . Grzegorz Wojciechowski . Znane nam są powszechnie dzieje wojny trojańskiej, której przyczyną była piękna Helena. Mniej natomiast znane są dzieje innej wojny o kobietę, jaka toczyła się w latach 1910-1911 w czcigodnych murach krakowskiej wszechnicy. W historii nosi ona nazwę wojny o „Moja Babę”, lub „Zimmermanniady”, a jej główną bohaterką było dzieło naukowe popełnione […]
08.12.2023
Artykuły Wrocławscy dziennikarze w pokojowych misjach ONZ. Panmundżon 1954-1955. Stanisław Łapeta Dzięki uprzejmości redakcji „Odrodzonego Słowa Polskiego” prezentujemy czytelnikom wspomnienia wrocławskiego dziennikarza Stanisława Łapety, który w latach 1954-1955 przebywał na misji ONZ w Korei . Właśnie odbywałem służbę wojskową jako pisarz w kancelarii personalnej 40 Pułku Zmechanizowanego w Bolesławcu, gdy przyszło pismo z Ministerstwa Obrony Narodowej. Polecono wytypować dwóch żołnierzy służby zasadniczej do Jednostki […]
07.12.2023
Aktualności Grudzień 1970 roku – dokumenty ( I ) . W tym roku minie 50-ta rocznica wydarzeń grudnia 1970 roku, nasza redakcja będzie publikować z tej okazji teksty poświęcone tym wydarzeniom oraz autentyczne dokumenty. Poniżej przedstawiamy pierwszy z dwóch listów Władysława Gomułki do KC PZPR, w którym przedstawia on swój punkt widzenia na przebieg wydarzeń w czasie tych dramatycznych grudniowych dni. Redakcja . Grudzień […]
03.12.2023
Artykuły Tacy maleńcy na łupinie orzecha stojąc. Odyseja rodzaju ludzkiego Grzegorz Wojciechowski Bogusław Andrzej Dębek. Europejczycy. Słowianie, seria Początki Ludów, wydawnictwo Bellona, Warszawa 2019 r., s. 295. Rzadko się zdarza, że książka traktująca o przeszłości i to tej nawet bardzo odległej, opowiada w dużej mierze o przyszłości, tak właśnie jest z książką Bogusława Andrzeja Dębka Europejczycy. Słowianie. Nie sposób czytając ją nie oddać […]
25.11.2023
Artykuły Działalność Związku Młodzieży Wiejskiej na wrocławskich uczelniach w latach 1968-1973 . Henryk Bartoszewski . Lata 1968 – 1973 to okres szczególny w historii ZMW na uczelniach wyższych i bardzo dynamiczny w działalności studentów ze środowiska wiejskiego. W roku 1968 wprowadzono dodatkowe punkty przy zdawaniu na uczelnie wyższe dla młodzieży ze środowiska wiejskiego i robotniczego mające na celu wyrównać poziom nauczania ze środowiskiem miejskim. Ta premia […]
22.11.2023
Artykuły Jak Rosja podbiła Azję Centralną . Grzegorz Wojciechowski . WSTĘP – AZJA CENTRALNA W DRUGIEJ POŁOWIE XIX w. Historia podboju, przez carską Rosję, olbrzymich terytoriów Azji Centralnej jest w polskiej literaturze niemal całkowicie nieznana. W drugiej połowie XIX wieku przyłączono do państwa carów, lub uzależniono od niego, trzy niepodległe państwa : Emirat Buchary, Chanat Chiwański i Chanat Kokandzki, […]
10.11.2023
Aktualności Walka o niepodległość i jej wyniki na ziemiach polskich w latach 1917-1920. ( cz. 1 ) . Prof. Zbigniew Wiktor Uniwersytet Wrocławski 1. Wpływ Rewolucji Październikowej na proces rewolucyjny epoki Rok 2018 ogłoszony został przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej jako „Rok 100-lecia Niepodległości Polski”. Towarzyszyły mu liczne wydarzenia gloryfikujące wydarzenia i osobistości zasłużone dla odrodzenia niepodległości państwa polskiego. Odrodzenie Rzeczypospolitej Polskiej jest postrzegane przez panującą obecnie burżuazję i jej zagranicznych […]
10.11.2023
Artykuły O tak zwanej „polityce historycznej” . Grzegorz Wojciechowski . Historia zawsze była płaszczyzną walki ideologicznej pomiędzy różnymi siłami politycznymi, niestety tak jest i obecnie, chociaż trzeba przyznać, że po dojściu do władzy Prawa i Sprawiedliwości, owa walka polityczna zaczyna przybierać wręcz karykaturalne wymiary. Jest rzeczą oczywistą, że w czasach Polski Ludowej wiele, a nawet bardzo wiele, niewygodnych politycznie faktów […]
08.11.2023
Artykuły Z Pobytu II Brygady w Rosji . Kazimierz Pużak . Spośród wydarzeń, które przed dwudziestu laty poprzedziły powstanie Niepodległego Państwa polskiego, przejście II Brygady Legionów Józefa Hallera pod Rarańczą i jej marsz w kierunku Ukrainy, należą niewątpliwie do najważniejszych i poniekąd przełomowych. Albowiem należy pamiętać, że decyzja II Brygady przerwania się z bronią w ręku przez pierścień otaczających ją wojsk austriackich wypadła w chwili, gdy Niemcy stanęły […]
24.10.2023
Artykuły Ginęli mordowani przez hitlerowców i ich litewskich kolaborantów . Stanisław Dziuba . Przed Dniem Zmarłych o Ponarach na Litwie, zapomnianym miejscu polskiej kaźni . Ginęli- mordowani przez hitlerowców i ich litewskich kolaborantów. Polskie wycieczki zwiedzające Litwę nigdy nie omijają Wilna. Żelaznymi punktami tych wycieczek są: katedra,czy najbardziej polski kościół Wilna na Antokolu. No i oczywiście Cmentarz na Rosie z Mauzoleum Matki i […]
17.09.2023
Artykuły Wrześniowe remanenty . Dr Mirosław Małecki . Właśnie skończył się miesiąc wrzesień, który przynosi ze sobą pamięć upadku II Rzeczpospolitej. Państwa wyciągniętego z politycznego niebytu przez pokolenia Polaków, które własną krwią, przez 123 lata zaborów, zaświadczały o jej prawie do istnienia. Wreszcie w latach 1918 – 1921 w walkach zbrojnych i w dyskusjach podczas obrad pokojowych […]
16.09.2023
Artykuły Nota rządu ZSRR z 17 września 1939 roku. Nota rządu ZSRR z 17.09.1939 . Wojna polsko-niemiecka ujawniła wewnętrzne bankructwo państwa polskiego. W ciągu dziesięciu dni operacji wojennych Polska utraciła wszystkie swoje regiony przemysłowe i ośrodki kulturalne. Warszawa przestała istnieć jako stolica Polski. Rząd polski rozpadł się i nie przejawia żadnych oznak życia. Oznacza to, iż państwo polskie i jego rząd faktycznie przestały […]
01.09.2023
Artykuły Wrześniowe remanenty – Wnioski . Dr Mirosław Małecki . .Podsumujmy te wydarzenia, które miały miejsce w dwudziestoleciu międzywojennym. II Rzeczpospolita była jednym z największych beneficjentów Pokoju Wersalskiego. Jej geopolityczne położenie usadowiło ją między dwoma mocarstwami: Rosją Radziecką i Niemcami – państwami, które w wyniku Traktatu Wersalskiego czuły się poszkodowane. Robiły wszystko co było w ich mocy , aby ten […]
31.08.2023
Aktualności Listek figowy i genitalia demokracji. Nabici w „Solidarność” . Grzegorz Wojciechowski . Sierpień, jak co roku wzbudza refleksje, nad tym co wydarzyło się w Polsce w roku 1980; blisko połowa naszego społeczeństwa wie o fali strajków i społecznym wybuchu, jaki wówczas dokonał się w Polsce z opowiadania rodziców, lub z mediów, które interpretują tamte wydarzenia najczęściej z punktu widzenia opcji politycznej, […]
17.08.2023
Artykuły Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Bitwa morska pod Navarino 1827 . Grzegorz Wojciechowski . 20 października 1827 roku, francuski okręt liniowy „Breslaw”walczył z flotą turecko-egipską w bitwie w zatoce Navarino Oblężenie Wrocławia przez wojska napoleońskie w latach 1806-1807 i jego zdobycie przez korpus Hieronima Bonaparte’go, oprócz rozebrania umocnień miejskich, pozostawiło nam w spadku jeszcze jedną ciekawą pamiątkę, otóż od roku 1808 na […]
13.08.2023
Dokumenty z najnowszej historii Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920. Do socjalistów wszystkich wolnych krajów . Przedstawiamy odezwę Centralnego Komitetu Wykonawczego Polskiej Partii Socjalistycznej, skierowaną do organizacji socjalistycznych w Europie, wzywającą do poparcia walki polskich socjalistów przeciwko bolszewickiemu najazdowi oraz artykuł zamieszczony w „Robotniku” na temat stanowiska Komunistycznej Partii Niemiec w sprawie wojny polsko-bolszewickiej, wraz z komentarzem „Robotnika”. Redakcja . Do socjalistów wszystkich wolnych krajów . Towarzysze! . Proletariat polski […]
12.08.2023
Artykuły Mińsk Mazowiecki pod okupacją bolszewicką . W tym roku mija setna rocznica bitwy pod Warszawą, z tej okazji będziemy publikować na naszych łamach, materiały dotyczące tamtych dramatycznych wydarzeń. Poniżej przedstawiamy ciekawy tekst, który ukazał się w sierpniu 1920 roku na łamach „Robotnika”. Redakcja. . W czwartek d. 12 b. m. w godzinach popołudniowych Mińsk-Maz. zamarł. Ludność w oczekiwaniu ostrzeliwania miasta […]
12.08.2023
Artykuły Wskazania dla towarzyszy w miejscowościach zajętych przez bolszewików . Wojna ze strony Rosji sowieckiej ma wyraźny charakter najazdu na Polskę., Zasady komunistyczne, w imię których. Rosja sowiecka rzekomo toczy walkę, w niczem nie zmieniają najezdniczego i zaborczego charakteru wojennej akcji sowieckiej. W swojej polityce zewnętrznej zwyrodniały komunizm rosyjski idzie w ślady zaborczej polityki carskiej. Obecnie Rosja sowiecka dąży do odbudowania państwa rosyjskiego w […]
31.07.2023
Aktualności SPOŁECZNE OBLICZE POWSTANIA [ WARSZAWSKIEGO ] . Zygmunt Zaremba . Od czasu klęski wrześniowej, w której załamał się fizycznie i moralnie system sanacyjnej dyktatury, życie Polski wyraźnie oparło się o siły ludowe. Fundamentem, z którego wyrosła nieugięta walka narodu w czasie okupacji, tak na odcinku wojskowym, jak i cywilnym, były PPS i Stronnictwo Ludowe. Związek Walki Zbrojnej, powstały w końcu 1939 roku, przekształcony później w Armię Krajową, przyjął za podstawę […]
30.07.2023
Aktualności POWSTANIE WARSZAWSKIE . Zygmunt Zaremba [1944] . Towarzysze i obywatele! . Osamotnieni musieliśmy pod naporem przemożnych sił nieprzyjaciela przerwać walkę. Próżno przez długie dwa tygodnie, okupione najwyższymi cierpieniami ludności i krwawą ofiarą, oczekiwaliśmy, że armia sowiecka stojąca na Pradze przyjdzie nam z odsieczą. Mimo ciągłych obietnic i zapewnień odsiecz ta nie nastąpiła i Niemcy pod bokiem armii sowieckiej zalali ogniem i żelazem dwie […]
30.07.2023
Artykuły 76 rocznica Powstania Warszawskiego. Zaczęło się na Żoliborzu . Wojciech W. Zaborowski . To już 76 lata mijają od wybuchu Powstania Warszawskiego. Z każdym rokiem coraz mniej wśród nas uczestników tego wolnościowego zrywu, z każdym rokiem również coraz częściej zaludniają cmentarze świadkowie owych wydarzeń, którzy wówczas byli małymi dziećmi, dziś zaś dochodzą w swym życiorysie ósmego krzyżyka. To m.in. dlatego, mimo iż rocznica […]
30.07.2023
Artykuły Moralno-polityczne znaczenie powstania warszawskiego . Tomasz Arciszewski . Dwa układy określiły naszą tragedię i – tragedię Europy w ciągu ostatnich lat dziesięciu: pakt Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 r. i umowa w Teheranie z grudnia 1943 roku. Spisek sowiecko-niemiecki kosztował świat 50 milionów istnień ludzkich i spowodował olbrzymie straty materialne. Nas, Polaków, dotknął najpełniej i najboleśniej: z górą 6 milionów obywateli zginęło w walkach na wszystkich frontach świata, w niemieckich […]
10.05.2023
Artykuły [ PPS ] Nasz stosunek do Józefa Piłsudskiego Józef Piłsudski – obraz Bolesława Barbackiego . „Robotnik nr 278 z 1 października 1929 r. . Mieczysław Niedziałkowski . Pewien okres dziejów socjalizmu polskiego jest bezsprzecznie związany z nazwiskiem Józefa Piłsudskiego tak samo, jak nazwisko Mussoliniego byłoby związane z historią socjalizmu włoskiego, gdyby Mussolini odgrywał w nim kiedykolwiek równie dużą rolę, jak ta, którą odegrał Józef Piłsudski w Polskiej […]
10.05.2023
Artykuły Przebieg zamachu majowego w relacji „Robotnika” ( cz. 1 ) . „Robotnik” nr 131 z 13 maja 1926 r. . Pierwsze wypadki. Przebieg wypadków wczorajszych był następujący: NIEPOKOJĄCE POGŁOSKI. Wczoraj od samego rana rozeszły się pogłoski z jednej strony o napadzie zbrojnym na dom Marszałka Piłsudskiego, a z drugiej — o marszu na Warszawę szeregu oddziałów wojskowych. Mówiono również o rzekomym zaaresztowaniu Marszałka Piłsudskiego; wiadomość […]
09.05.2023
Aktualności 75 rocznica kapitulacji stolicy III Rzeszy. W zdobytym Berlinie -wspomnienia Longin Wojciechowski Prezentujemy wspomnienia wrocławskiego dziennikarza red. Longina Wojciechowskiego ( 1926-2011 ), który w roku 1945, jako dziewiętnastoletni młody człowiek, wracając z robót przymusowych w Niemczech znalazł się w Berlinie. Redakcja […] Szliśmy teraz już uliczkami o gęstej zabudowie. Coraz więcej było dużych solidnych gmachów i osiedli mieszkaniowych, przypominających niemieckie bloki […]
03.05.2023
Artykuły TARGOWICA . Prof. dr hab. Andrzej Małkiewicz Targowica Wprowadzenie w życie postanowień Konstytucji 3 Maja uniemożliwił kataklizm lat 1792-95. 9 stycznia 1792 r. (według kalendarza juliańskiego 29 grudnia 1791 r.) przedstawiciele carycy i sułtana zawarli pokój w Jassach w Mołdawii, który wzmacniał pozycję Rosji nad Morzem Czarnym, na Kaukazie i na Bałkanach. Potwierdził wcześniejsze […]
19.04.2023
Artykuły Bohater getta – kawaler Virtuti Militari . Lucjan Blit . „Wódz Naczelny nadał 18 lutego 1944 roku pośmiertnie srebrny Krzyż Virtuti Militari inż. Michałowi Klepfiszowi z Warszawy”. Ten krzyż nie zawiśnie na jego grobie. Grób ten pozostanie nieznany, jak prawie wszystkie groby żołnierzy wielkiej Armii Podziemnej w Kraju. Dziwnie, jak sława szła za młodym Michałem. A on sam był zaprzeczeniem wszelkiej za nią pogoni. […]
10.04.2023
Artykuły Shangri-La . Andrzej Małkiewicz . Poniższy tekst nie dotyczy bezpośrednio obecnej wojny, ale pokazuje problemy z interpretacją informacji dotyczących jej przebiegu. Po japońskim ataku na Pearl Harbour w grudniu 1941 r. Amerykanie już 18 kwietnia 1942 r. dokonali pierwszego bombardowania Tokio. Nie miało wielkiego znaczenia militarnego, ale ogromne – propagandowe. W Japonii wzbudziło strach i […]
09.04.2023
Artykuły W 570 rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika . Stanisław Dziuba . Pragniemy bowiem czynić to, co przystoi ludziom szlachetnym i uczciwym(…) nawet gdyby nam przyszło zginąć. Mikołaj Kopernik w liście do króla Zygmunta. . Tam był, działał i tworzył Mikołaj Kopernik Nazwisko Kopernika jest znane na całym świecie. A, że wstrzymał słońce, ruszył ziemię wie w Polsce każde dziecko, nawet to w […]
31.01.2023
Artykuły Przed Powstaniem Styczniowym – w 160-tą rocznicę jego wybuchu Mogiła powstańcza w Kierzu . Stanisław Dziuba . Wojna polsko-rosyjska w latach 1830-31 zwana Powstaniem Listopadowym wygasła. Na nic zdało się bohaterstwo polskiej młodzieży. To konie nadziei na odrodzenie się państwa polskiego, odrzucającego niewolnicze poddaństwo carskiej Rosji. Na ziemiach polskich nastaje ,,czarna noc” zwycięzców. W Królestwie Polskim (pod berłem cara), utworzonym na Kongresie Wiedeńskim w […]
05.01.2023
Artykuły Józef Piłsudski wobec Ukrainy ( cz. 1 ) . Dzięki uprzejmości pana prof. dr. hab. Andrzeja Małkiewicza, otrzymaliśmy do publikacji dwa pierwsze rozdziały jego nowej książki ” Geneza wyprawy kijowskiej. Józef Piłsudski wobec Ukrainy do 1820 roku. Studium myśli politycznej”. Ze względu na znaczną objętość tego materiału, podzieliliśmy go na części. Redakcja. . Tekst objęty prawami autorskimi, kopiowanie i publikowanie bez wiedzy i […]
22.12.2022
Artykuły Z Józefem Wybickim po Pomorzu i Wielkopolsce . Stanisław Dziuba . Nie wszyscy wiedzą, że Józef Wybicki, który jest najbardziej znany, jako autor słów Mazurka Dąbrowskiego – to jeden z najwybitniejszych Polaków. Żył i działał jako polityk w ostatnich dziesięcioleciach I Rzeczpospolitej. Był też świadkiem i uczestnikiem historycznych wydarzeń pierwszych dziesiątków lat XIX w. Jakoś w cieniu Mazurka Dąbrowskiego pozostaje wiele innych […]
12.12.2022
Artykuły Gen. Grzegorz Korczyński o wydarzeniach w grudniu 1970 roku w Gdańsku ( II ) Gen. Grzegorz Korczyński Gen. Grzegorz Korczyński ( 1916 – 1971 r. ) Działacz komunistyczny, brał udział w wojnie domowej w Hiszpanii, w czasie II wojny światowej wstąpił do francuskiej partyzantki komunistycznej, później przerzucony do Polski. Pełnił wiele funkcji w aparacie władzy PRL, w latach 1946-1948 był wiceministrem bezpieczeństwa publicznego. W latach 1950-1956 był […]
27.10.2022
Artykuły Polski Październik 1956 r. Przemówienie Władysława Gomułki w dniu 24 października . To był pełen nadziei czas, jak okazało się, w bardzo dużej części zawiedzionych. „Polski Październik” nie przyniósł tego co oczekiwała większość Polaków, pozostał symbolem niespełnionych społecznych pragnień. Na naszych łamach będziemy publikować dokumenty, wspomnienia i artykuły na temat wydarzeń roku 1956. Poniżej prezentujemy przemówienie tow. „Wiesława” wygłoszone na Placu Defilad w Warszawie, był to […]
21.10.2022
Artykuły Rok 1956. Adam Uziembło: Jak niegdyś . Adam Uziembło ( 1885 – 1971 ) . Urodził się w Paryżu, natomiast studiował we Lwowie polonistykę i tam też zetknął się z ruchem socjalistycznym, działając w studenckiej organizacji „Promieniści”. W czasach rewolucji 1905 – 1907 wyjechał do Rosji, gdzie brał czynny udział w rewolucji, będąc nawet komendantem milicji w miasteczku Kimry nad Wołgą. […]
19.10.2022
Artykuły Niezapowiedziana wizyta Chruszczowa w Warszawie 19 października 1956 r. . Polski Październik 1956 roku . 19 października 1956 roku przyleciała do Warszawy niezapowiadana delegacja partyjno-państwowa ZSRR pod przewodnictwem tow. Nikity Chruszczowa, oprócz niego w jej składzie byli między innymi: Anastas Mikojan wówczas członek Prezydium Biura Politycznego KC KPZR, i wicepremier; Wiaczesław Mołotow – między innymi minister spraw zagranicznych; Łazar Kaganowicz – członek Prezydium Biura […]
11.10.2022
Artykuły Bitwa pod Lenino. Fakty i dylematy . Gen. Zdzisław Rozbicki . Mija kolejna rocznica bitwy pod Lenino. Wzbudza ona wciąż duże emocje i kontrowersyjne oceny, w tym bardzo krzywdzące tych, którzy brali w niej udział. Rocznica ta skłania właśnie do zabrania głosu o roli tego wydarzenia w najnowszej historii Polski. Spór o jej ocenę, cele, przebieg działań bojowych, a także znaczenie […]