Biblioteka Lewicy
17.09.2023
Artykuły W. Mołotow. O przyjaźni ZSRR i Niemiec ( 31 października 1939 ) . Fragment przemówienia Wiaczesława Mołotowa na sesji Rady Najwyższej ZSRR z 31 października 1939 r. . Towarzysze Delegaci! . W ciągu ostatnich dwóch miesięcy zaszły w sytuacji międzynarodowej poważne zmiany. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji w Europie, a również i w krajach znajdujących się daleko poza terenami Europy. W związku z tym należy wskazać trzy […]
31.07.2023
Aktualności SPOŁECZNE OBLICZE POWSTANIA [ WARSZAWSKIEGO ] . Zygmunt Zaremba . Od czasu klęski wrześniowej, w której załamał się fizycznie i moralnie system sanacyjnej dyktatury, życie Polski wyraźnie oparło się o siły ludowe. Fundamentem, z którego wyrosła nieugięta walka narodu w czasie okupacji, tak na odcinku wojskowym, jak i cywilnym, były PPS i Stronnictwo Ludowe. Związek Walki Zbrojnej, powstały w końcu 1939 roku, przekształcony później w Armię Krajową, przyjął za podstawę […]
30.07.2023
Aktualności POWSTANIE WARSZAWSKIE . Zygmunt Zaremba [1944] . Towarzysze i obywatele! . Osamotnieni musieliśmy pod naporem przemożnych sił nieprzyjaciela przerwać walkę. Próżno przez długie dwa tygodnie, okupione najwyższymi cierpieniami ludności i krwawą ofiarą, oczekiwaliśmy, że armia sowiecka stojąca na Pradze przyjdzie nam z odsieczą. Mimo ciągłych obietnic i zapewnień odsiecz ta nie nastąpiła i Niemcy pod bokiem armii sowieckiej zalali ogniem i żelazem dwie […]
30.07.2023
Artykuły 76 rocznica Powstania Warszawskiego. Zaczęło się na Żoliborzu . Wojciech W. Zaborowski . To już 76 lata mijają od wybuchu Powstania Warszawskiego. Z każdym rokiem coraz mniej wśród nas uczestników tego wolnościowego zrywu, z każdym rokiem również coraz częściej zaludniają cmentarze świadkowie owych wydarzeń, którzy wówczas byli małymi dziećmi, dziś zaś dochodzą w swym życiorysie ósmego krzyżyka. To m.in. dlatego, mimo iż rocznica […]
30.07.2023
Artykuły Moralno-polityczne znaczenie powstania warszawskiego . Tomasz Arciszewski . Dwa układy określiły naszą tragedię i – tragedię Europy w ciągu ostatnich lat dziesięciu: pakt Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 r. i umowa w Teheranie z grudnia 1943 roku. Spisek sowiecko-niemiecki kosztował świat 50 milionów istnień ludzkich i spowodował olbrzymie straty materialne. Nas, Polaków, dotknął najpełniej i najboleśniej: z górą 6 milionów obywateli zginęło w walkach na wszystkich frontach świata, w niemieckich […]
10.05.2023
Artykuły [ PPS ] Nasz stosunek do Józefa Piłsudskiego Józef Piłsudski – obraz Bolesława Barbackiego . „Robotnik nr 278 z 1 października 1929 r. . Mieczysław Niedziałkowski . Pewien okres dziejów socjalizmu polskiego jest bezsprzecznie związany z nazwiskiem Józefa Piłsudskiego tak samo, jak nazwisko Mussoliniego byłoby związane z historią socjalizmu włoskiego, gdyby Mussolini odgrywał w nim kiedykolwiek równie dużą rolę, jak ta, którą odegrał Józef Piłsudski w Polskiej […]
10.05.2023
Artykuły „Wielka Chwila” – Polska Partia Socjalistyczna wobec zamachu majowego . Przedstawiamy czytelnikom, pełen entuzjazmu, artykuł zamieszczony w nr 133 z dnia 15 maja 1926 r. w organie PPS „Robotnik”, dotyczący stosunku tej partii do dokonującego się właśnie prawicowego przewrotu, który doprowadził do wprowadzeniu w Polsce brutalnej prawicowej – sanacyjnej dyktatury. Polska Partia Socjalistyczna wciąż widziała wówczas w Piłsudskim człowieka lewicy społecznej, wyrosłego w tradycji […]
19.04.2023
Artykuły Bohater getta – kawaler Virtuti Militari . Lucjan Blit . „Wódz Naczelny nadał 18 lutego 1944 roku pośmiertnie srebrny Krzyż Virtuti Militari inż. Michałowi Klepfiszowi z Warszawy”. Ten krzyż nie zawiśnie na jego grobie. Grób ten pozostanie nieznany, jak prawie wszystkie groby żołnierzy wielkiej Armii Podziemnej w Kraju. Dziwnie, jak sława szła za młodym Michałem. A on sam był zaprzeczeniem wszelkiej za nią pogoni. […]
26.12.2022
Artykuły „Zimmermanniada”. „Chrześcijańska socjologia ks. Zimmermanna. . Kazimierz Czapiński . ( pisownia według oryginału ) . Ze względu na to, iż na onegdajszym wiecu uniwersyteckim omawiano sprawę kreowania katedry socyologicznej, chcielibyśmy przedstawić czytelnikom intencye młodzieży w tej sprawie oraz „naukowe” zasługi obecnego oficjalnego „socjologa” na wszechnicy Jagiellońskiej — tak „cichego” i jednocześnie tak dziś głośnego ks. Zimmermanna ( false Tektandra ).. […]
12.12.2022
Artykuły Gen. Grzegorz Korczyński o wydarzeniach w grudniu 1970 roku w Gdańsku ( II ) Gen. Grzegorz Korczyński Gen. Grzegorz Korczyński ( 1916 – 1971 r. ) Działacz komunistyczny, brał udział w wojnie domowej w Hiszpanii, w czasie II wojny światowej wstąpił do francuskiej partyzantki komunistycznej, później przerzucony do Polski. Pełnił wiele funkcji w aparacie władzy PRL, w latach 1946-1948 był wiceministrem bezpieczeństwa publicznego. W latach 1950-1956 był […]
12.12.2022
Aktualności Grudzień 1970 roku – dokumenty ( I ) . W tym roku minie 50-ta rocznica wydarzeń grudnia 1970 roku, nasza redakcja będzie publikować z tej okazji teksty poświęcone tym wydarzeniom oraz autentyczne dokumenty. Poniżej przedstawiamy pierwszy z dwóch listów Władysława Gomułki do KC PZPR, w którym przedstawia on swój punkt widzenia na przebieg wydarzeń w czasie tych dramatycznych grudniowych dni. Redakcja . Grudzień […]
27.10.2022
Artykuły Polski Październik 1956 r. Przemówienie Władysława Gomułki w dniu 24 października . To był pełen nadziei czas, jak okazało się, w bardzo dużej części zawiedzionych. „Polski Październik” nie przyniósł tego co oczekiwała większość Polaków, pozostał symbolem niespełnionych społecznych pragnień. Na naszych łamach będziemy publikować dokumenty, wspomnienia i artykuły na temat wydarzeń roku 1956. Poniżej prezentujemy przemówienie tow. „Wiesława” wygłoszone na Placu Defilad w Warszawie, był to […]
22.10.2022
Artykuły Władysław Gomułka. O Kulcie jednostki – VIII Plenum KC PZPR 20 X. 1956 r. . Przemówienie Władysława Gomułki, wygłoszone na VIII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej 20 października 1956 roku. . Kiedy przed siedmiu laty przemawiałem na listopadowym plenum KC PZPR, wydawało mi się wówczas, że przemawiam do członków Komitetu Centralnego po raz ostatni. Mimo ze od tego czasu upłynęło tylko siedem lat, względnie osiem lat – od plenum sierpniowego, na którym nastąpił raptowny zwrot W polityce partii – […]
21.10.2022
Artykuły Rok 1956. Adam Uziembło: Jak niegdyś . Adam Uziembło ( 1885 – 1971 ) . Urodził się w Paryżu, natomiast studiował we Lwowie polonistykę i tam też zetknął się z ruchem socjalistycznym, działając w studenckiej organizacji „Promieniści”. W czasach rewolucji 1905 – 1907 wyjechał do Rosji, gdzie brał czynny udział w rewolucji, będąc nawet komendantem milicji w miasteczku Kimry nad Wołgą. […]
16.09.2022
Aktualności Czytać Kołodkę . Radosław S. Czarnecki . Dobiegł końca 2020 rok. Wybitny polski ekonomista, polityk, wiceprezes Rady Ministrów i minister finansów w latach 1994-1997 i 2002-2003, wykładowca Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie, członek Europejskiej Akademii Nauk, profesor Grzegorz W. Kołodko udzielił obszernego wywiadu rosyjskiemu portalowi Sputnik / Polska. Niezwykły to tekst. Z wielu względów. Prof. Kołodko to […]
01.09.2022
Aktualności Marksizm i konfucjanizm w ideologii Komunistycznej Partii Chin (cz.1) . Dzięki uprzejmości pana prof. Zbigniewa Wiktora otrzymaliśmy do publikacji artykuł: Marksizm a konfucjanizm w ideologii Komunistycznej Partii Chin. Z uwagi na znaczną objętość tekstu będziemy publikować go w odcinkach. Redakcja . Prof. dr hab. Zbigniew Wiktor . 1. Uwagi wstępne . Chińska Republika Ludowa jest dynamicznie rozwijającym się społeczeństwem, którego gospodarka od kilku lat […]
01.09.2022
Artykuły Co wiedziały władze II RP o rozwiązaniu Komunistycznej Partii Polski . Dr Mirosław Małecki . Koronnym argumentem uzasadniającym rozwiązanie KPP było przekonanie Stalina co do pełnej penetracji struktur partyjnych przez polski kontrwywiad zwany defensywą. Zarzucano im także, że pozostawali nadal na jego usługach. Oskarżeni o te „zbrodnie” ludzie zostali straceni w tzw. procesach moskiewskich. Na fali rozliczania się ze stalinizmem, po roku 1956, zostali […]
27.08.2022
Artykuły Stan Wojenny we Wrocławiu ( cz.7 ) . Krzysztof Małecki ( młodszy), Mirosław Małecki . ROZDZIAŁ IV . . Czas zwątpienia. Po demonstracjach z 31 sierpnia stało się jasne, że władza nie jest w stanie nie dopuścić do zorganizowania dalszych demonstracji. Ale zarazem dzięki koncentracji sił i zdecydowanemu ich użyciu, jest wstanie takie demonstracje zlokalizować i je rozproszyć//1. W samym Wrocławiu […]
24.08.2022
Biblioteka Lewicy Zasadnicza myśl polityczna Komuny Paryskiej. ( cz. 1 ) . Stanisław Mendelson . Na jednym z kongresów socjalno-demokratycznych w Niemczech przedstawiciel umiarkowanej frakcji wyraził przekonanie, iż ludność robotnicza Paryża w marcu 1871 r. bez potrzeby „wyszła na ulicę”, zamiast spokojnie iść do domów na drzemkę. Zasadniczy błąd w podobnym rozumowaniu jest ten, że ludność paryska w rzeczywistości została zbudzoną ze snu przez prowokacje Thiersa, została wyrwaną i wykolejoną ze […]
23.08.2022
Aktualności Wykonanie wyroków śmierci na Tuchaczewskim i 7 generałach . Na zdjęciu kom. Kliment Woroszyłow . Prezentujemy naszym czytelnikom archiwalny artykuł z organu Polskiej Partii Socjalistycznej „Robotnik” dotyczący proces marszałka Tuchaczewskiego i siedmiu innych generałów. Redakcja . MOSKWA. (PAT.). Agencja Tass komunikuje oficjalnie: Dnia 12 b. m. wykonano wyrok specjalnego trybunału Sądu Najwyższego ZSRR na skazanych na karę śmierci przez rozstrzelanie. Rozstrzelani zostali: Tuchaczewski, […]
21.08.2022
Artykuły Rozwiązanie Komunistycznej Partii Polski . dr Mirosław Małecki . Jedną z tajemnic ruchu komunistycznego w Polsce była sprawa rozwiązania Komunistycznej Partii Polski w roku 1938. Jak to się stało, że w przededniu wybuchu działań zbrojnych i w sytuacji podejmowanych bardzo poważnych decyzji politycznych dotyczących Polski, Moskwa zdecydowała pozbyć się swojego rozpoznania agenturalnego (taką rolę pełniły partie komunistyczne w ówczesnej […]
15.08.2022
Biblioteka Lewicy Demokratyczna Polska w wolnej Europie . „Wieś i Miasto” PPS WRN [1943] . Przez 12 dni oczy całego świata skierowane były na odbywające się w Moskwie obrady ministrów spraw zagranicznych trzech wielkich sojuszników: Anglii, Stanów Zjednoczonych i Rosji. Słuszne było napięcie opinii światowej w tym oczekiwaniu: wszyscy już zdają sobie sprawę, że brak porozumienia z Rosję jest jedną z najważniejszych przyczyn przedłużania się rzezi światowej, […]
03.08.2022
Biblioteka Lewicy Socjaliści w Legionach . Jan Krzesławski ( Jan Cynarski ) . Legiony powstały wskutek zjednoczenia usiłowań dwóch obozów – socjalistycznego i narodowo-niepodległościowego [1] – stworzenia podstaw do sformowania siły wojskowej w celu wywalczenia niepodległości kraju. Usiłowania te były odrębne i wzajemnie od siebie niezależne. Zjednoczenie nastąpiło dopiero w obliczu wojny. Każdy bezstronny obserwator, interesujący się w latach 1911-1914 strzelcami, drużynami, związkami i innymi organizacjami […]
01.08.2022
Biblioteka Lewicy Jak umierał [ Kazimierz ] Pużak . Stefan Stamirowski . Przebywałem z Pużakiem w jednej celi w więzieniu w Rawiczu. Zapamiętałem dokładnie jego opowiadania, m.in. jego relację z okresu po wejściu wojsk sowieckich do Polski. Kazimierz Pużak, były poseł na Sejm w latach 1919-1935, sekretarz Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS od roku 1921, przewodniczący Rady Jedności Narodowej w podziemnej Warszawie – był jednym z szesnastu przywódców Polski Podziemnej, których władze […]
26.07.2022
Aktualności Warszawa w ogniu powstania ( cz. 1 ) . Zygmunt Zaremba . Czy pamięta ktoś dziś we Francji, że dwa lata temu dnia 24 sierpnia Warszawa powstańcza po zrzuceniu okupacji słała pozdrowienia wyzwolonemu właśnie Paryżowi? Mamy ten tekst przed sobą: „Powstańcza Warszawa do wyzwolonego Paryża. Jesteśmy dumni, że nasi lotnicy i żołnierze z polskiej dywizji pancernej biorą udział w bitwie, która doprowadziła do tego zwycięstwa. Wyzwolenie […]
23.07.2022
Artykuły Anatol France. Kościół a Rzeczpospolita . Anatol France ( 1844 – 1924 ) Właściwie Jacques Anatole Thibault Jeden z najwybitniejszych pisarzy francuskich, laureat Literackiej Nagrody Nobla za roku 1921. Jego dorobek pisarski jest ogromny. Poglądy polityczne Anatola Franca przysparzały mu wielu przeciwników, nie krył bowiem swoich sympatii socjalistycznych, postawy wolnomyślicielskiej oraz pacyfizmu. . O kościele rzymskim i jego stosunku do […]
15.06.2022
Artykuły Bezżeństwo duchownych. Ustanowienie, pobudki i skutki onego . Problemy z demoralizacją kleru, której przyczyna jest między innymi celibat, nie jest czymś nowym. Prezentujemy tekst pisany przez niemieckiego księdza katolickiego przed rokiem 1870. Po jego lekturze dojdzie czytelnik do wniosku, ze niewiele się obecnie zmieniło, a być może jest jeszcze gorzej. . Wnikliwej lektury. Redakcja. . Przez pewnego katolickiego kapłana. Przekład z niemieckiego […]
15.06.2022
Artykuły Józef Piłsudski. Jak stałem się socjalistą? Józef Piłsudski JAK STAŁEM SIĘ SOCJALISTĄ Nazwałem siebie socjalistą w roku 1884-ym. Mówię — nazwałem, bo nie oznaczało to wcale nabycia niezłomnych i utrwalonych przekonań o słuszności idei socjalistycznej. Byłem wówczas w gimnazjum wileńskiem, należałem do kółka „Spójnia”, zawiązanego kilka lat przedtem, i razem ze swymi kolegami uległem modzie socjalistycznej, którą nam przywieźli starsi […]
26.02.2022
Artykuły Stan obecny i perspektywy socjalizmu nie tylko w Chinach . Zbigniew Wiktor /prof. zw. dr hab./ Emerytowany prof. Uniwersytetu Wrocławskiego . Stan obecny i perspektywy socjalizmu nie tylko w Chinach . Spis treści: Podstawowe przyczyny upadku „realnego socjalizmu” w ZSRR i KDL-ach w Europie; Znaczenie marksizmu, w szczególności marksizmu w XXI wieku; Relacje między ustrojem kapitalistycznym a socjalistycznym; Układ sił międzynarodowych i […]
28.12.2021
Aktualności Refleksje, pytania i odpowiedzi oraz życzenia na zakończenie 2021 i powitanie Nowego 2022 Roku . Prof. zw. dr hab. Zbigniew Wiktor Emerytowany prof. Uniwersytetu Wrocławskiego . 1. Stan obecny i perspektywy światowego ruchu socjalistycznego Obecny światowy ruch socjalistyczny (nazywany też komunistycznym) przeżywa duże osłabienie a nawet załamanie. Stało się tak z powodu upadku dawnej Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego i Związku Radzieckiego, co nastąpiło ostatecznie w 1991 r,. Wcześniej w […]
26.10.2021
Artykuły Ponury obraz. Skazanie sowieckich generałów. Konsekwencje. . Nie przypadkowo publikujemy ten artykuł Kazimierza Czapińskiego opublikowany w „Robotniku” w roku 1937, znajduje się w nim wiele istotnych i trafnych uwag o totalitarnej władzy. Wiele z nich mimo upływu czasu, jest jednak dalej bardzo aktualnych i przystaje do naszej dzisiejszej politycznej rzeczywistości, jak chociażby uwagi Czapińskiego o „klikowości” systemu totalitarnego. . Kazimierz Czapiński […]
22.09.2021
Aktualności Międzynarodowe Spotkanie Lewicy w Czeskich Karkonoszach Mala Upa . Zbigniew Wiktor Wrocław – Pl Wrocław, wrzesień 2021 r. Międzynarodowe Spotkanie Lewicy w Czeskich Karkonoszach 28 sierpnia 2021 r. na Przełęczy Okraj po jej czeskiej stronie (Horni Mala’ Upa’) odbyło się ważne Spotkanie szeroko rozumianej Lewicy po szalejącej do niedawna pandemii covid 19. Przybyli liczni przedstawiciele partii komunistycznych, […]
28.06.2021
Aktualności Wiersze Jana Zacharskiego – „KLUB DOBREJ PAMIĘCI” . Jan Zacharski . KLUB DOBREJ PAMIĘCI . Gdy nienawistników dzisiaj się posłucha, To wśród obywateli wciąż tropią komucha, Gdy nienawistne wciąż miotają słowa, To na ich celowniku jest Polska Ludowa, Gdy do minionych powracają lat, Wtedy w czarnych barwach postrzegają świat. Zohydzić przeszłość nabrali dziś chęci, Pełni agresji oraz złej pamięci. Tymczasem, […]
19.06.2021
Artykuły Kontrowersje ideowo-polityczne w kwestii chińskiej drogi do socjalizmu (cz.3) . Prof. zw. dr hab. Zbigniew Wiktor Uniwersytet Wrocławski . Podstawowe sprzeczności socjalistycznej gospodarki rynkowej Chin w opiniach jej krytyków Jak wspomniano wcześniej nowa polityka gospodarczo-społeczna KPCh, realizowana już od ponad 40 lat jest atakowana głównie przez wielkie ośrodki burżuazyjno-kapitalistyczne z pozycji antysocjalistycznych i antykomunistycznych. Chińska Republika Ludowa jest nieustannym celem tych ataków i […]
11.06.2021
Artykuły Kontrowersje ideowo-polityczne w kwestii chińskiej drogi do socjalizmu ( cz. 2 ) . Prof. zw. dr hab. Zbigniew Wiktor Uniwersytet Wrocławski . 2. Rozwój Chińskiej Republiki Ludowej w latach 1949 – 2021 przez sprzeczności W opinii czołowych ośrodków burżuazyjnych Chińska Republika Ludowa cechuje się rosnącym potencjałem, stabilnym rozwojem i wzrostem gospodarczym, zwycięsko rozwiązuje wielkie historycznie uwarunkowane problemy chroniczne i społeczne. Stała się także wielką potęgą wojskową i […]
04.06.2021
Artykuły Kontrowersje ideowo-polityczne w kwestii chińskiej drogi do socjalizmu (cz.1) . Prof. zw. dr hab. Zbigniew Wiktor Uniwersytet Wrocławski . (Artykuł napisany z okazji 100 rocznicy powstania Komunistycznej Partii Chin -1.7.1921 r.) 1. Chińska droga do socjalizmu jako przedmiot krytyki Socjalistyczna gospodarka rynkowa lub szerzej chińska droga do socjalizmu jest przedmiotem głębokiej kontrowersji ideowej, politycznej i gospodarczej nie tylko w samych Chinach, szczególnie w gremiach […]
11.04.2021
Artykuły O Stanie wojennym i Generale raz jeszcze… . Andrzej Lewandowski . W Głosie Weterana i Rezerwisty nr (378) z grudnia 2020 roku w artykule pt. „13 grudzień 1981 – ratunkiem dla Polski” autor, a jednocześnie prezes naszego związku Marek Bielec zaprosił wszystkich służących zarówno w armii jak i w gospodarce narodowej do pisania wspomnień. Mam nadzieję, że wielu naszych członków i nie […]
21.03.2021
Artykuły STAN WOJENNY WE WROCŁAWIU ( cz.6 ) . Krzysztof Małecki (młodszy), Mirosław Małecki . ROZDZIAŁ III WIOSNA NASZA BILANS ZYSKÓW I STRAT PO PIERWSZYM STARCIU Po upływie pierwszego tygodnia od wprowadzenia stanu wojennego, widocznym stał się fakt sukcesu przy jego realizacji. Władza odzyskała możliwość pełnej działalności zarówno w sferze politycznej, jak i gospodarczej. Opór zbuntowanych załóg w zakładach […]
06.03.2021
Artykuły Stan wojenny we Wrocławiu (cz.5) . Krzysztof Małecki (Młodszy), Mirosław Małecki . RAPORTY DO STRUKTUR PZPR O SYTUACJI STRAJKOWEJ . Aby uzyskać dokładny obraz pierwszych dni stanu wojennego, musimy zacytować sprawozdanie Komitetu Wojewódzkiego PZPR we Wrocławiu składane do Komitetu Centralnego PZPR. Zachowały się te, które datowane są począwszy od 17 grudnia. Znajdują się ona w Zakładzie Dokumentacji i Badań […]
07.02.2021
Biblioteka Lewicy STAN WOJENNY WE WROCŁAWIU (cz.3) . Krzysztof Małecki (młodszy), Mirosław Małecki . WYBUCH NIEZADOWOLENIA SPOŁECZNEGO W POLSCE Iskrą która uruchomiła wybuch społeczny w Polsce, była próba podwyżki cen na niektóre gatunki mięsa . Miała zostać wprowadzona z dniem 1 lipca 1980 r. Już 1 lipca rozpoczęły się strajki w niektórych zakładach pracy. W związku z tym, że władze nie […]
07.02.2021
Biblioteka Lewicy STAN WOJENNY WE WROCŁAWIU ( cz.2) . Krzysztof Małecki (młodszy), Mirosław Małecki . Rozdział I . DROGA DO STANU WOJENNEGO . SYTUACJA SPOŁECZNO – EKONOMICZA W LATACH SIEDEMDZIESIĄTYCH XX WIEKU . 19 grudnia 1970 roku, w wyniku robotniczej rewolty na Wybrzeżu, został zmuszony do ustąpienia, po 14 latach i 2 miesiącach sprawowania władzy, Władysław Gomułka. Dla coraz większej […]
17.01.2021
Biblioteka Lewicy Czy wiek XXI będzie wiekiem Azji i socjalistycznych Chin? (cz. 5) . Prof. dr hab. Zbigniew Wiktor . 6.Indonezja . Indonezja w XIX w. znalazła się pod panowaniem kolonialnym Holandii i do lat 40-tych ub. wieku nosiła oficjalną nazwę Indii Holenderskich. Jest to kraj wyspiarski zamieszkały przez ludność pochodzenia malajskiego, wyznająca głównie islam. Głównym zajęciem ludności było rolnictwo, rybołówstwo, handel, zalążki przemysłu rozwijały się wyspowo […]
17.01.2021
Biblioteka Lewicy Czy wiek XXI bedzie wiekiem Azji i socjalistycznych Chin? (cz.4) . Prof dr hab. Zbigniew Wiktor . Analiza sytuacji rewolucyjnej w niektórych państwach i rejonach Azji . 1. Chiny . Chiny były kolosem, który do końca XIX wieku uważany był za śpiącego, ale jak się przebudzi, to świat zadrży. Miał tak wyrazić się Napoleon. Cesarstwo Chińskie rządzone przez mandżurską dynastię Qing były ostoją zacofania […]
17.01.2021
Biblioteka Lewicy Czy wiek XXI będzie wiekiem Azji i socjalistycznych Chin? (cz.3) . Prof. dr hab. Zbigniew Wiktor . Problem rewolucji w państwach rozwiniętego kapitalizmu . Odrębną kwestią jest możliwość rewolucji socjalistycznej w państwach rozwiniętego kapitalizmu, które przechodzą (lub przeszły) do stadium postindustrialnego, pociągającego za sobą zmiany w strukturze sił wytwórczych i współczesnego proletariatu i gdzie kapitał sprawuje władztwo w różnych formach za sprawą panowania politycznego, ekonomicznego, […]
17.01.2021
Artykuły Czy wiek XXI będzie wiekiem Azji i socjalistycznych Chin? (cz.2) . Prof. dr hab. Zbigniew Wiktor . Rola Międzynarodówki Komunistycznej w rozwoju i umacnianiu ruchu komunistycznego w Azji . Rozłam i rozpad II. Międzynarodówki spowodował upadek międzynarodowego ruchu robotniczego i jego głęboki podział na skrzydło oportunistyczno-reformistyczne pod kierunkiem partii socjaldemokratycznych i skrzydło rewolucyjno-komunistyczne, kierowane przez partie komunistyczne. Miało to daleko idące konsekwencje w osłabieniu walki […]
16.01.2021
Artykuły Czy wiek XXI będzie wiekiem Azji i socjalistycznych Chin? (Cz.1) . Prof. zw. dr hab. Zbigniew Wiktor . Azja jako najszybciej rozwijający się kontynent i wrzący kocioł współczesnego świata . Azja jest najszybciej rozwijającym się kontynentem świata, zamieszkuję ją ok. 60% ludności globu, w ostatnich latach odnotowuje największe raty przyrostu światowego PKB, 30% światowego produktu. Międzynarodowe korporacje inwestują w krajach azjatyckich olbrzymie kapitały, […]
22.12.2020
Biblioteka Lewicy Socjalistyczna gospodarka rynkowa a konfucjanizm (cz.6) . Prof. dr hab. Zbigniew Wiktor . 6. Socjalistyczna gospodarka rynkowa a konfucjanizm . W dotychczasowej analizie socjalistycznej gospodarki rynkowej w Chinach jedynie incydentalnie pojawiała się kwestia jej relacji do konfucjanizmu, ale kwestia jest bardziej złożona i wymaga bliższej analizy i objaśnienia. Prawdą jest, że Deng Xiaopingowi przyświecała idea wykorzystania kapitalizmu wewnętrznego a przede wszystkim […]
22.12.2020
Biblioteka Lewicy Charakter reform polityczno-ekonomicznych w epoce Deng Xiaopinga (cz.5) . Prof. dr hab. Zbigniew Wiktor . 5. Charakter reform polityczno-ekonomicznych w epoce Deng Xiaopinga . Często można spotkać się z poglądem, że reformy zapoczątkowane przez Deng Xiaopinga i jego zwolenników były podyktowane odejściem od marksizmu-leninizmu i socjalizmu i „pokojowym” przechodzeniem do kapitalizmu. Takie były nadzieje polityków państw kapitalistycznych, szczególnie o nastawieniu imperialistycznym i sekundujących […]
22.12.2020
Biblioteka Lewicy Budowa podstaw socjalizmu w Chinach w okresie przywództwa Mao Zedonga (Cz.4) . Prof. dr hab. Zbigniew Wiktor . 4. Budowa podstaw socjalizmu w Chinach w okresie przywództwa Mao Zedonga (1949-1976) . Okres ten obejmuje ponad 25 lat, które cechowały się licznymi napięciami wewnętrznymi i międzynarodowymi. Rewolucja 1949 r. zniosła panowanie burżuazji i obszarników i wprowadziła państwo socjalistyczne, które znosiło własność prywatną środków produkcji i wprowadzało uspołecznione, […]
22.12.2020
Biblioteka Lewicy Walka między konfucjanizmem a marksizmem w XX wieku i wkład Mao Zedonga (cz. 3) . Prof. dr hab. Zbigniew Wiktor . 3. Walka między konfucjanizmem a marksizmem w XX wieku i wkład Mao Zedonga w rozwój marksizmu w Chinach . Początki tego problem należy widzieć w wielkim fermencie ideowo-politcznym, w którym nalazły się Chiny poczynając od poł. XIX w., kiedy Chiny wpadły w orbitę polityki mocarstw zachodnich i Japonii, […]
16.12.2020
Biblioteka Lewicy Marksizm i konfucjanizm w ideologii KPCh. Rozwój konfucjanizmu w Chinach (cz.2) . Prof. dr hab. Zbigniew Wiktor . 1. Zarys rozwoju konfucjanizmu w Chinach . Jak wspomniano cywilizacja chińska liczy ok. 5 tys. lat, a pierwsze chińskie państwa w szczególności dynastii Xia sięgają końca III tysiąclecia p.n.e., ale wszechstronny rozwój kultury, w tym także filozofii nastąpił dopiero w okresie dynastii wschodnich Czou (Eastern Zhou), nazywanej także […]
11.11.2020
Biblioteka Lewicy Katechizm Rewolucjonisty . Siergiej Nieczajew . Siergiej Nieczajew i jego Katechizm Rewolucjonisty . Obowiązki rewolucjonisty wobec samego siebie . 1. Rewolucjonista to człowiek skazany na zagładę. Nie ma osobistych zainteresowań, żadnych spraw zawodowych, emocji, przywiązań, majątku ani nazwiska. Wszystko w nim jest całkowicie pochłonięte jedną myślą i jedyną pasją do rewolucji. 2. Rewolucjonista wie, że w […]
24.10.2020
Artykuły Nasi okupanci – List Biskupów . Tadeusz Boy-Żeleński . DZIEWIĘCIU biskupów wydało list pasterski w sprawie projektu nowego kodeksu karnego (w szczególności art. 231) oraz w sprawie poradni Świadomego Macierzyństwa. List ten nastręcza mi parę uwag. Jedną ze zdobyczy współczesności jest oddzielenie religii od spraw politycznych. Bardzo niewyjaśniony jest natomiast zakres ingerencji kleru do spraw społecznych. Raz po raz, kiedy […]
24.10.2020
Aktualności Tadeusz Boy-Żeleński. Nasi okupanci . Jak niewiele się w Polsce zmieniło przez ostatnie prawie sto lat. Warto przeczytać, jakże wciąż niestety, aktualny felieton Boya. Zachęcamy do lektury. Redakcja . Tadeusz Boy-Żeleński. Nasi okupanci. Termin użyty w tytule nasunął mi się, kiedy czytałem enuncjację ks. prymasa Hlonda. Istotnie, kiedy się czyta ten list w sprawie nowej ustawy małżeńskiej, przechodzący […]
03.10.2020
Biblioteka Lewicy Broda Fidela Castro . Fragmenty słynnego czterogodzinnego wywiadu, jakiego udzielił kubański przywódca Fidel Castro dla amerykańskiej telewizji w 1977 r.. Rozmowa była również emitowana w telewizji kubańskiej, i to aż dwukrotnie, w czasie tej relacji na ulicach kubańskich miast zamarło życie. . Barbara Walters; Jedno pytanie prywatne: czy pan się kiedyś ogoli? Fidel Castro: Żeby co zmienić? Żeby […]
30.09.2020
Artykuły O mediach i polityce historycznej . . Z Maciejem Wiśniowskim redaktorem naczelnym portalu strajk.eu rozmawia Piotr Lewandowski. . Dlaczego w Polsce po 1989, szeroko pojęta lewica uciekała przed dyskusją na temat historii najnowszej? Dlaczego pozwoliła na wymazanie PRL z kart historii? Dlaczego nie broniła reform rolnych, oświatowych czy odbudowy kraju z powojennych zgliszczy? Czy naprawdę niczego nie osiągnęliśmy jako społeczeństwo […]
29.09.2020
Artykuły Proces o herezję. Komuniści przed sądem – czyli art. 13 Konstytucji RP w praktyce . Jacek Kamiński . . Od czterech lat toczy się sądowa batalia przeciwko redaktorom pisma „Brzask”, biuletynu Komunistycznej Partii Polski i strony internetowej tej partii. Prokuratura zarzuca oskarżonym „publiczne propagowanie totalitarnego ustroju państwa”. Przebieg procesu wskazuje jednak, że w istocie chodzi o głoszenie na łamach „Brzasku” nieprawidłowej w ocenie oskarżycieli interpretacji historii i o nieprawomyślne […]
28.09.2020
Artykuły Polityka historyczna, czyli współczesny „Rok 1984” . . Piotr Ciszewski Kto rządzi przeszłością, w tego rękach jest przyszłość; kto rządzi teraźniejszością, w tego rękach jest przeszłość. George Orwell „Rok 1984” . Już samo określenie „polityka historyczna”, robiące ostatnio zawrotna karierę wśród polityków oraz w mediach, powinno budzić skojarzenia z orwellowską antyutopią. Coraz więcej polskich instytucji traktuje „Rok 1984” nie […]
21.09.2020
Artykuły Głos w dyskusji . Prof. zw. dr hab. Zbigniew Wiktor . Głos w dyskusji z okazji 50-lecia Instytutu Politologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, ul. Koszarowa 3, aula C, Panel: „Rynkowe wcielenie Politologa” – 21.XI.2019 r. g.11-ta Spis treści: Pozdrowienia; Nieco o historii nauk politycznych; Spory teoretyczne na temat koncepcji i treści Podstaw Nauk Politycznych; Naukowy komunizm (socjalizm) jako temat […]
13.09.2020
Artykuły Tajemnice Oświęcimia . Adam Ciołkosz . Niedawna dwudziesta rocznica zgonu Adama Rysiewicza, pseudonim Teodor przywiodła na myśl szereg zagadnień związanych z hitlerowską katownią obozu w Oświęcimiu i z akcją pomocy dla więźniów tego obozu. Głucho o tych sprawach w publicystyce i historiografii reżymowej, chociaż był to wielkiego znaczenia odcinek polskiego oporu i walki z hitlerowskim faszyzmem. Wielki czas aby zapełnić lukę. Wielki czas, by tajemnice […]
11.09.2020
Biblioteka Lewicy Zmiany polityczno-ustrojowe… Unia Europejska a Polska. ( cz. 7 ). . Prof.dr hab. Zbigniew Wiktor – Emerytowany profesor UWr. Instytut Politologii, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego . Zmiany polityczno-ustrojowe w Polsce i świecie na przełomie XX i XXI wieku . Unia Europejska a Polska . Polska przystąpiła oficjalnie do Unii Europejskiej 1 mają 2004 r. , ale starania o wejście do struktur ówczesnej EWG rozpoczęły […]
11.09.2020
Biblioteka Lewicy Zmiany polityczno ustrojowe… Ruch robotniczy w obecnej Polsce ( cz. 6 ). . Prof.dr hab. Zbigniew Wiktor – Emerytowany profesor UWr Instytut Politologii, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego . Zmiany polityczno-ustrojowe w Polsce i świecie na przełomie XX i XXI wieku . Ruch robotniczy w obecnej Polsce . Ruch robotniczy we współczesnej Polsce przeżywa głęboki kryzys. Jest kilka przyczyn jego upadku. Po kontrrewolucyjnym przewrocie w 1989 r. […]
11.09.2020
Biblioteka Lewicy Zmiany polityczno ustrojowe… Dlaczego upadła Polska Ludowa? ( cz. 5 ). . Prof.dr hab. Zbigniew Wiktor – Emerytowany profesor UWr. Instytut Politologii, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego . Dlaczego upadła Polska Ludowa? . Początki tego rozkładu dało się zauważyć już w latach 50-tych i miały nie tylko przyczyny wewnętrzne, także zewnętrzne. Wzorem były tendencje i wypaczenia biurokratyczne w ZSRR, kopiowane nie tylko w Polsce, ale […]
11.09.2020
Biblioteka Lewicy Zmiany polityczno-ustrojowe…. Co dalej z Polską? ( cz. 4 ). . Prof.dr hab. Zbigniew Wiktor – Emerytowany profesor UWr Instytut Politologii, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego . Co dalej z Polską ? . Polska po upadku socjalizmu w 1989 r. szybko stała się półkolonią państw kapitalistycznych, ich korporacji, banków, w szczególności Banku Światowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, EWG a później Unii Europejskiej i jej Banku Centralnego. […]
11.09.2020
Biblioteka Lewicy Zmiany polityczno-ustrojowe… Rola Chin i konsekwencje dla świata ( cz. 3 ). . Prof.dr hab. Zbigniew Wiktor – Emerytowany profesor UWr. Instytut Politologii, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego . Rola Chin i konsekwencje dla świata . Chińska Republika Ludowa i kierująca nią Komunistyczna Partia Chin wykorzystały historyczną szansę i w ciągu ponad 70 lat przekształciły swój wielki naród i kraj z dalekiego półkolonialnego peryferium w wysoko rozwinięte […]
11.09.2020
Biblioteka Lewicy Zmiany polityczno ustrojowe…. Ocena „Solidarności” i Lecha Wałęsy ( cz. 2 ) . Prof.dr hab. Zbigniew Wiktor – Emerytowany profesor UWr Instytut Politologii, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego . Ocena „Solidarności” i Wałęsy . „Solidarność” wyrastała z różnych nurtów robotniczych protestów w sytuacji błędów polityki PZPR, a w szczególności załamania się polityki E. Gierka w końcu lat 70-tych. Gierek wykorzystał wszelkie możliwe zasoby wewnętrzne dla przyspieszenia […]
11.09.2020
Artykuły Zmiany polityczno-ustrojowe w Polsce i świecie na przełomie XX i XXI wieku ( cz. 1 ) . Prof.dr hab. Zbigniew Wiktor – Emerytowany profesor UWr Instytut Politologii, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego . Kilka zdań o autorze tego artykułu . Autor tego artykułu jest emerytowanym profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego. Jest autorem kilkunastu książek, setek artykułów naukowych i publicystycznych, wypromował kilku doktorów nauk i setki magistrów i licencjuszy. Zdobywał wiedzę naukową nie tylko […]
10.09.2020
Artykuły Nacjonalizm? Nie! . Adam Ciołkosz . Od dzieciństwa napotykamy się raz po raz na terminy i pojęcia, z których zdajemy sobie sprawę więcej uczuciem niż rozumem. Są to pojęcia ojczyzny, narodu, patriotyzmu, proletariatu, ludzkości. Napięcie uczuciowe czasem słabnie, czasem się potęguje, co powiększa trudności w zdefiniowaniu tych pojęć. Ale też nikt nie żąda od nas na codzień […]
31.08.2020
Biblioteka Lewicy Przebieg zamachu majowego w relacji „Robotnika” ( cz. 2 ) PORAŻKA WOJSK RZĄDOWYCH. O godzinie 10.30 na płl. Trzech, Krzyży odbyła się potyczka pomiędzy szpicą kawalerii, która wysunęła się z Mokotowskiej ulicy i natknęła się na oddział piechoty Piłsudskiego. Kawaleria rozpoczęła szarżę. Po pierwszym strzale kawaleria cofnęła się O godz. 11-ej w Al. Ujazdowskich kawalerzyści rządowi cofnęli się przed piechotą. Padły strzały, od których padł […]
28.08.2020
Artykuły O narodowych komunistach . Jacek Kuroń . Bardzo wielu ludziom zdawało się, że ocalić naród można tylko za cenę podporządkowania się. Środowiska intelektualne opanowane były strachem przed eksplozją, przed buntowniczością Polaków, przed radykalizmem młodzieży. Z tego zrodziło się przeświadczenie, że trzeba zmienić narodowy charakter Polaków, że trzeba pracować, a nie wciąż robić jakieś powstania. W środowiskach intelektualnych snuł […]
24.08.2020
Biblioteka Lewicy Komuna Paryska ( cz. 2 ) . 28 marca na koniec kilkaset tysięcy ludu zebranego na placu przed ratuszem krzykiem radości „Vive la Commune!” zwiastowało pojawienie się Komuny. Historia po raz pierwszy ujrzała podobne zgromadzenie! Ciało wyborcze bez nacisku z góry, swobodnie przez lud wybrane, przeważnie z dzieci ludu, z robotników paryskich złożone, świadomie i szczerze interesom ludu poświęcone. W tym jej charakterze leży wybitny […]
24.08.2020
Biblioteka Lewicy Zasadnicza myśl polityczna Komuny Paryskiej. ( Cz. 2 ) . Stanisław Mendelson . Bezwarunkowo Komuna dała przykład „rządów robotniczych” nie tylko tym, że wysunęła naprzód personel robotniczy, któremu oddaliśmy hołd w naszej pracy, ale, co ważniejsze, energiczną obronę interesów pracy. Pozwolimy sobie atoli nadmienić, że demokracja mieszczańska w odezwach Związku Narodowego Izb Syndykalnych daleko jaśniej i dobitniej określiła zadania autonomii i zarysowała jej pole działalności. I nie dziw: […]
24.08.2020
Biblioteka Lewicy Komuna Paryska ( cz. 1 ) . „Równość nr 6 – 7 ( marzec – kwiecień 1880 r. ) . Wśród wielkich wypadków drugiej połowy bieżącego stulecia, wśród krwawych wojen zaborczych i powstań całych ludów, dopominających się z bronią w ręku o swą niepodległość, zarysowuje się odmiennego charakteru walka – Komuna Paryska. Ponad Sadową i Gravelotte wznosi się ona wysoko nowością swej idei, szlachetnością i wielkością swych […]
23.08.2020
Biblioteka Lewicy Po rozstrzelaniu sowieckich generałów. . Po rozstrzeleniu sowieckich generałów. Głosy opinii. Co pisze sowiecka „Prawda”? „Psom – psia śmierć!” . Rozstrzelanie sowieckich generałów z marsz. Tuchaczewskim na czele wywołało naturalnie głośne echa w całej prasie europejskiej. My swoją opinię wypowiedzieliśmy w niedzielnym numerze naszego pisma. Przysłuchajmy się teraz opinii innych. Góruje OBURZENIE. Niektórzy naturalnie śpieszą wykorzystać istotnie oburzające fakty […]
22.08.2020
Biblioteka Lewicy Poważna sytuacja w ZSRR. Kwiat Armii Czerwonej oskarżony o szpiegostwo . Marszałek Michaił Tuchaczewski . „Robotnik” nr 163 z 1937 r. . Walka z t. zw. „trockistami” przybrała w ZSSR rozmiary wprost — do niedawna — nieprawdopodobne. Kwiat przewódców armii znalazł się na ławie oskarżonych. Jak donosi sowiecka (!) agencja Tass, została przekazana trybunałowi sprawa wysokich i najwyższych dygnitarzy wojskowych —Tuchaczewskiego (!), Jakira, Uborewicza, Korka, […]