Grzegorz Wojciechowski
Co roku 29 maja, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Uczestników Misji Pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych, święto to zostało ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją z dnia 11 grudnia 2002, po raz pierwszy obchodzono je w 2003 roku.
Na łamach „Odrodzonego Słowa Polskiego” publikowaliśmy wspomnienia wrocławskich dziennikarzy uczestniczących w misjach ONZ – między innymi Michała Żywienia, Stanisława Łapety czy też Zdzisława Czekierdy.
Polacy po raz pierwszy uczestniczyli w takich międzynarodowych inicjatywach w roku 1953, w ramach Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei. Natomiast zwarte oddziały Wojska Polskiego rozpoczęły swoją służbę w ramach misji UNEF II w Egipcie w roku 1973. Oprócz Bliskiego Wschodu polscy żołnierze służyli również na misjach ONZ na Saharze, w Liberii, Sudanie i Kosowie. W czasach nam współczesnych Polacy pełnili służbę w ramach misji NATO w Afganistanie, Iraku, Kosowie.
Niestety nie wszyscy wrócili do Polski żywi, pamiętam iż jeden z żołnierzy jednostki w której służyłem uległ tragicznemu wypadkowi na Bliskim Wschodzie, pochowaliśmy go na cmentarzu w miasteczku, z którego pochodził. W misjach wojskowych, począwszy od roku 1953, do chwili obecnej, zginęło łącznie 120 polskich żołnierzy.
W roku 1999 powstało w Polsce Stowarzyszenie Kombatantów Misji Pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych ( SKMP ONZ ) jest ono organizacją pożytku publicznego i skupia w swoich szeregach uczestników misji pokojowych, stabilizacyjnych oraz humanitarnych, które były przeprowadzane przez ONZ, a także i innych organizacji międzynarodowych, w tym głównie NATO i Unii Europejskiej.
Celem powołanego 18 lat temu stowarzyszenia jest popularyzowanie służby żołnierzy polskich w misjach zagranicznych; integrowanie środowiska weteranów oraz wspieranie byłych uczestników misji, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej.
We Wrocławiu i na Dolnym Śląsku, już na samym początku istnienia organizacji, czyli w roku 1999, powstało koło skupiające żołnierzy – weteranów służących głównie na ternie Śląskiego Okręgu Wojskowego, obecnie jego przewodniczącym jest p. Andrzej Lazarek, a sekretarzem p. Jerzy Lesicki. Koło nr 5 ( taki numer posiada koło dolnośląskie ) skupia w swoich szeregach 48 żołnierzy i osób obsługi technicznej, w szczególności medycznej.
Wśród nich znajdują się ci, którzy wielokrotnie pełnili służbę w misjach ONZ, jak st. chor. p. Zdzisław Raczycki, który w misjach na Bliskim Wschodzie ( Syria i Wzgórza Golan ) był trzykrotnie w latach 1988 i 1995 – 1996, wykonując zadania logistyczne dla wszystkich kontyngentów przebywających w Syrii.
Polski personel medyczny pełnił służbę w szpitalu w Ismailii, która to placówka obsługiwała wszystkie kontyngenty wielonarodowych sił zbrojnych między innymi Kanadyjczyków, Szwedów i Finów, którzy przebywali na Bliskim Wschodzie, a także i obywateli polskich będących na placówkach dyplomatycznych w tym rejonie, Służbę tam pełniła między innymi p. Lucyna Osuch – Ostaszkiewicz, która była przełożoną pielęgniarek i dowodziła siłami kobiecymi w tym szpitalu. Pani Elżbieta Rogala pełniła tam służbę w czasie trwania IX zmiany, czyli w latach 1977 – 1978, będąc w tym czasie również przełożoną pielęgniarek. Obie panie pracowały w 4 Wojskowym Szpitalu Okręgowym we Wrocławiu.
15 maja ubiegłego roku w Kowarach odbyła się uroczysta sesja Rady Miasta poświęcona pani Krystynie Maniowskiej, która w latach 1955 – 1956, a więc już ponad 60 lat temu, pracowała w Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Indochinach działającej w ramach ONZ. Pani Krystyna była wówczas najmłodszą uczestniczka misji – miała bowiem zaledwie 21 lat i pełniła funkcje tłumaczki w Wietnamie, Laosie i Kambodży.
|Mało znany, ale bardzo doniosły jest fakt, iż w roku 1988 przyznano Pokojowa Nagrodę Nobla dla sił zbrojnych Organizacji Narodów Zjednoczonych, w ten to właśnie sposób wszyscy służący na misjach pod błękitną flagą ONZ stali się laureatami tej nagrody.
Dolnośląskie koło Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ, mimo iż nie jest przecież zbyt liczne, a jego członkowie mieszkają w różnych miejscowościach Dolnego Śląska działa bardzo aktywnie, podejmując szereg inicjatyw na rzecz regionu i wojska.
Działacze stowarzyszenia odbywaj a liczne spotkania z młodzieżą, opowiadając o swoim pobycie na misjach i propagując służbę wojskową wśród uczniów szkół średnich, cyklicznie odbywają się one w Lotniczych Zakładach Naukowych we Wrocławiu, ostatnie z nich miało miejsce w dniu 18 listopada 2016 roku, gdzie wspólnie z panią Katarzyną Bandziak z Wojskowej Komendy Uzupełnień we Wrocławiu, z młodzieżą spotkali się panowie Andrzej Lazarek, Henryk Janus i Jerzy Lesicki.
Natomiast w styczniu 2017 roku spotkanie takie odbyło się w Zespole Szkół Teleinformatycznych i Elektronicznych we Wrocławiu. Rozmawiano też o wojsku z młodzieżą w VI LO we Wrocławiu przy ul. Hutniczej oraz z młodzieżą licealną w Kudowie Zdroju.
W czasie zebrań koła nr 5 prowadzone są również ciekawe prelekcje dla członków stowarzyszenia ostatnio opowiadano o indywidualnym wyposażeniu żołnierzy, pomoc w tym spotkaniu udzieliła kadra 10 Wrocławskiego Pułku Dowodzenia.
Zapewne na Dolnym Śląsku są jeszcze ludzie, którzy służyli pod błękitna flagą ONZ, jeśli chcą powspominać tamte czasy i wspólnie działać z członkami Stowarzyszenia to podajemy kontakt do sekretarza koła nr 5, p. Jerzego Lesickiego e-mail: onz5wroclaw@o2.pl
.
Wrocławscy dziennikarze w pokojowych misjach ONZ. Panmundżon 1954-1955.
