Refleksje, pytania i odpowiedzi oraz życzenia na zakończenie 2021 i powitanie Nowego 2022 Roku
28.12.2021
.
Prof. zw. dr hab. Zbigniew Wiktor
Emerytowany prof. Uniwersytetu Wrocławskiego
.
1. Stan obecny i perspektywy światowego ruchu socjalistycznego
Obecny światowy ruch socjalistyczny (nazywany też komunistycznym) przeżywa duże osłabienie a nawet załamanie. Stało się tak z powodu upadku dawnej Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego i Związku Radzieckiego, co nastąpiło ostatecznie w 1991 r,. Wcześniej w 1989 r. upadły dawne państwa demokracji ludowej w Europie, a więc Polski Ludowej, socjalistycznej Czechosłowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Jugosławii, Albanii i Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Procesom tym towarzyszyła wcześniejsza erozja ideowo-polityczna rządzących tam partii robotniczych, z nazwy komunistycznych, które albo przeszły na pozycje rewizjonistyczne albo się rozwiązały, jak Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, która w styczniu 1990 r. rozwiązała się, popełniając polityczne samobójstwo. Personalnie za to odpowiedzialni byli ówcześni przywódcy partyjni, np. w ZSRR M. Gorbaczow i B. Jelcyn a w Polsce Gen. W. Jaruzelski i M.F. Rakowski. Na podkreślenie zasługuje, że nie upadły partie komunistyczne w państwach socjalistycznych i krajach demokracji ludowej w Azji (poza Mongolią) i na Kubie.
Była to wielka porażka a nawet klęska ruchu socjalistycznego od czasów Komuny Paryskiej. Decydujące znaczenie miała erozja i upadek KPZR jako największej partii komunistycznej we wspólnocie socjalistycznej i ZSRR jako dotychczas największego i najsilniejszego państwa socjalistycznego na świecie, będącym także uznanym na arenie międzynarodowej mocarstwem światowym. Zaprzepaszczony został wielki dorobek ekonomiczny, społeczny i kulturalno-ideowy radzieckiej klasy robotniczej i innych klas i warstw ludzi pracy ZSRR, a także jego wielki autorytet na arenie międzynarodowej. Ostatecznie upadła także wspólnota państwa socjalistycznych, mająca wielki wpływ na postępowy i socjalistyczny bieg wydarzeń w polityce międzynarodowej, głównie groźbie wojen, obrony pokoju i wspierania postępowych sił na całym świecie. Odrodziła się kontrrewolucja krajowa, wewnętrzna, która poszła na uległość i współpracę z burżuazyjno-zagraniczną kontrrewolucją, głównie w USA i Zachodniej Europie a w kategoriach polityki międzynarodowej i wojskowej uznanie ich hegemonii i podległości wojenno- militarnej organizacji NATO. W konsekwencji klasa robotnicza i inni ludzie pracy tych krajów utracili nie tylko suwerenność swych państw, zostali także pozbawieni licznych praw ekonomicznych i społecznych z okresu socjalizmu, ich zakłady pracy zlikwidowano, a oni w większości wyrzuceni zostali na bruk jako bezrobotni lub musieli wyjeżdżać na nowe „saksy” do Niemiec, Anglii itd., niektórzy przechodzili na głodowe wcześniejsze emerytury.
W następstwie nastąpiło duże osłabienie ruchu socjalistycznego i komunistycznego nie tylko w krajach d. ZSRR i KDLach, ale także w całej Europie i na świecie. Klasa robotnicza utraciła nie tylko podmiotowość polityczną jako główny suweren państwa, utraciła także podmiotowość ekonomiczną jako społeczny właściciel środków produkcji, licznych fabryk, nowoczesnych kombinatów. Ocenia się, że w Polsce w rezultacie tzw. transformacji głównie w latach 1990-2000
gospodarka polska utraciła ok. 5 mln nowoczesnych stanowisk pracy, których wartość wynosiła wiele bln nie ówczesnych inflacyjnych złotych lecz dolarów. Dla porównania dodajmy, że w d. NRD proceder ten kosztował utratę ok. 3,5 mln miejsc pracy. W konsekwencji osłabione zostały bądź nawet zerwane naturalne więzi solidarności klasowej i socjalno-zawodowej polskiej klasy robotniczej, dodatkowo osłabione przez jej rozbicie ideowo-polityczne za sprawą reakcyjnej i antykomunistycznej „Solidarności” i Kościoła rzymsko-katolickiego.
Odrodziły się stare partie socjaldemokratyczne lub socjalistyczne, nawiązujące do nurtu reformistycznego i rewizjonistycznego ruchu robotniczego. Popierały one ongiś partie i rządy burżuazyjne, co zakończyło się krachem II Międzynarodówki. Ponosiły one dużą odpowiedzialność za ideowo-polityczne osłabienie i rozbrojenie ruchu robotniczego, przyłączyły się w większości do partii prowojennych, a po I wojnie światowej jej kierownictwa zasilały rządy burżuazyjno-kapitalistyczne. Z reguły stawały na pozycjach antykomunistycznych, co oznaczało negację marksizmu, a w szczególności marksizmu-leninizmu i co także charakteryzuje współczesne partie socjaldemokratyczne i socjalistyczne (z nazwy). W konsekwencji obniżył się także autorytet socjalizmu nie tylko wśród klasy robotniczej, także klas i warstw pośrednich.
Współczesny ruch komunistyczny nie tylko w Polsce stoi na stanowisku, że w obecnej sytuacji totalnego panowania kapitalizmu i dyktatury burżuazji trzeba szukać porozumienia i współpracy z socjaldemokratami, gdyż obie partie łączy robotnicza baza i wspólny front walki z wyzyskiem kapitalistycznym, a dzielą różnice ideowo-polityczne z liderami partii socjalistycznych i socjaldemokracji, mające charakter programowo-strategiczny. Socjaldemokraci i socjaliści w ciągu 130 letniej historii nie zmienili klasowego charakteru państwa kapitalistycznego, podejmowane reformy socjalne przynosiły ograniczone rezultaty i w rzeczywistości nurty te pełnią rolę agentury burżuazji w ruchu robotniczym, które ideowo i politycznie rozbrajają i osłabiają ruch robotniczy. Co gorsze, nurty socjaldemokratyczne w schyłkowych partiach komunistycznych ZSRR i KDL-ów dążyły nie tylko do reformizmu ale wręcz obalenia ustroju socjalistycznego w tych państwach, co stało się ostatecznie w latach 1989-91, dokumentując ich szkodliwą i zdradziecką rolę w ruchu robotniczym.
Obniżył się także ogólny poziom kultury społeczeństwa, nastąpił wzrost wartości i zachowań religijnych i upadek autorytetów racjonalnych i naukowych. Pod wieloma względami polskie społeczeństwo zwraca się ku zacofaniu nie tylko społecznemu, także kulturalnemu, szerzą się stare zabobony, obskurantyzm i fanatyzm religijny. W następstwie nastąpił znaczący spadek wartości i idei socjalistycznych w społeczeństwie, o czym świadczą niskie stany liczbowe odrodzonych nowych partii komunistycznych, socjalistycznych, postępowych stowarzyszeń a nawet lewicowych, klasowych związków zawodowych, które dodatkowe poddane są presji i prześladowaniom policyjno-prokuratorskim i sądowym, co w szczególności jest udziałem Komunistycznej Partii Polski.
Perspektywy odnowienia nie tylko polskiego, także światowego ruch komunistycznego mogą się zwiększyć wraz z pogłębianiem kryzysu w państwach kapitalistycznych, imperialistycznej polityki USA i ich klasowych sojuszników, nowych wojen, bez których kapitalizm i imperializm nie mogą funkcjonować, wzrostu wyzysku. Będą one prowadzić do pogłębiania się sprzeczności między światem pracy i światem kapitału, w szczególności antagonistycznych, które będą rezultowały wzrostem walk strajkowych, demonstracji i protestów, konsolidacji i wzrostem świadomości klasowej nowej młodej klasy robotniczej, odpowiadającej warunkom i możliwościom rozwojowym nowych sił wytwórczych, społeczeństwa wiedzy, epoki automatyzacji i robotyzacji produkcji, nowoczesnych środków komunikacji, koncentracji procesów wytwórczych i kształtowania się ponadnarodowych sieci produkcyjnych i handlowych.
Ta perspektywa walki klasowej oparta jest na dotychczasowej chłodnej analizie antagonistycznych sprzeczności między kapitałem a pracą. które w historii przybierały nawet ekstremalny wojenny charakter. Tego niebezpieczeństwa nie można wykluczyć w skali nie tylko światowej, także lokalnej, o czym świadczą dotychczasowe lokalne wojny. Wielkie znaczenie w uniknięciu globalnej katastrofy wojennej ma i będzie miała obronna polityka Chińskiej Republiki Ludowej i jej sił zbrojnych, które stoją na straży bezpieczeństwa ChRL i pokoju na świecie. Jednocześnie siły postępu i socjalizmu na świecie muszą się na nowo organizować i tworzyć międzynarodowy front obrony przed zakusami imperializmu. Celowe jest rozważenie możliwości powołania nowej Międzynarodówki Komunistycznej, która powinna funkcjonować na w pełni demokratycznych zasadach, przy czym ważną rolę w tym procesie może odegrać Komunistyczna Partia Chin jako największa partia komunistyczna na świecie, kierująca największym państwowo zorganizowanym oddziałem klasy robotniczej i narodem świata oraz jest przodującym mocarstwem socjalistycznym o uznanym autorytecie międzynarodowym. Całkowite odparcie globalnego niebezpieczeństwa wojny jest możliwe w rezultacie nowych zwycięskich rewolucji socjalistycznych w głównych państwach kapitalistycznych i zdobycie inicjatywy ideowo-politycznej przez siły pokoju i socjalizmu. Bez tego przyszłość naszej planety będzie bardzo mroczna a nawet może potoczyć się ku wielkiej katastrofie ludzkości.
2. Znaczenie marksizmu, w szczególności marksizm w XXI wieku
Marksizm powstał i ukształtował się w swych podstawowych twierdzeniach w poł. XIX w. jako wynik syntezy niemieckiej klasycznej filozofii, głównie Hegla, angielskiej ekonomii politycznej, głównie Smitha i Ricardo i francuskiego utopijnego socjalizmu, głównie Mably’ego, Saint Simona, które przejęte zostały przez K. Marksa i F. Engelsa, nadane im zostały materialistyczne interpretacje, które były rozwijane w dalszych latach, później także przez ich uczniów. Marksizm ukształtował się nie tylko jako dyscyplina naukowo-teoretyczna, ale jego podstawowe twierdzenia wykorzystane zostały przez ruch robotniczy jako ideologia naukowego socjalizmu (komunizmu) proletariatu w jego walce z wyzyskiem kapitalistycznym i o wyzwolenie klasy robotniczej spod panowania kapitału i o wolność człowieka, szczególnie człowieka pracy. Było to marzenie od wieków towarzyszące ludzkości nie tylko w Europie, także na całym świecie. Wielką wartością marksizmu a w szczególności jego części składowej – naukowego socjalizmu (komunizmu), było sformułowanie w Manifeście Komunistycznym (1848 r.) twierdzenie, że historia ludzkości jest historią walk klasowych, mających obiektywny charakter i przejawiająca się w głównych sprzecznościach klas antagonistycznych poszczególnych epok. W formacji kapitalistycznej ta główna sprzeczność występuje między burżuazją a proletariatem, między kapitałem a pracą. Zasługą Marksa i Engelsa było wskazanie, że we współczesnej epoce klasa robotnicza (proletariat) jest główną siłą antagonistyczną wobec burżuazji i dzięki swej sile, zorganizowaniu i uzbrojeniu technicznym jest w stanie obalić panowanie kapitału i burżuazji. Kapitalizm jako ustrój kapitalistycznego panowania burżuazji nie jest wieczny. Klasa robotnicza w trakcie pracy i walk klasowych przekształca się z „klasy w sobie”, w „klasę dla siebie”, a więc staje się wiodącą siłą walk klasowych, która w drodze rewolucyjnej nie tylko obala kapitalizm, ale zakłada nowe proletariackie państwo – dyktaturę proletariatu, będące antytezą dyktatura burżuazji.
Zasługą Marksa i Engelsa było wskazanie, że we współczesnej epoce klasa robotnicza jest główną siłą antagonistyczną wobec burżuazji i dzięki swej sile, zorganizowaniu i uzbrojeniu technicznemu oraz wyposażona w nowoczesną rewolucyjną świadomość klasową, jest w stanie obalić kapitalizm jako ustrój niesprawiedliwości społecznej i zbudować socjalizm jako ustrój znoszący kapitalizm i wyzysk człowieka przez człowieka, niebezpieczeństwo wojny oraz zapewnić życie w pokoju, wolności i rozwoju jednostki i całego społeczeństwa. Ustrój socjalistyczny stwarza perspektywę rozwiązania wielkich problemów światowych, przede wszystkim wyzysku człowieka przez człowieka i wielkich nierówności społecznych, kryzysów gospodarczych, bezrobocia, problemów ekologicznych, klimatycznych i nierównomiernego rozwoju świata.
Marksizm rozwinął się wszechstronnie dzięki wkładowi teoretycznemu W.I. Lenina, który wniósł wielki oryginalny wkład w jego dzieło i dalszy rozwój, m.in. możliwość zwycięstwa rewolucji socjalistycznej w kraju o nie najwyższym poziomie rozwoju kapitalizmu, co w następnym okresie rezultowało zwycięstwem socjalistycznej rewolucji w Rosji i utrwaleniem władzy proletariatu jako państwa dyktatury proletariatu w Związku Radzieckim przez ponad 70 lat. W okresie ZSRR i KDL-ów marksizm bardzo się rozwinął jako dyscyplina uniwersytecka, powstały liczne bardziej szczegółowe marksistowskie dyscypliny naukowe. Po upadku ZSRR w obecnej Rosji marksizm został zdegradowany i rozwija się na marginesie oficjalnego uniwersyteckiego życia naukowego.
Podobna a może nawet gorsza sytuacja jest w Polsce po upadku realnego socjalizmu. Kontrrewolucja w Polsce nosi bardziej reakcyjny charakter i zmierza do całkowitego wymazania z pamięci społecznej wszystkiego tego, co przypomina Polskę Ludową i jej wielki epokowy dorobek. Zlikwidowano nie tylko pomniki z okresu Polski Ludowej, w tym imiona klasyków maksizmu-leninizmu, także „czyści się” biblioteki z dzieł Marksa, Engelsa, Lenina, (nie mówiąc o Stalinie) i wielu innych marksistów. Faktycznie na uniwersytetach marksizm jest zabroniony i podobnie jak naukowy socjalizm i komunizm jest traktowany przez oficjalne czynniki jako „zbrodnicza teoria, doktryna i ideologia”, co stawia owe czynniki na pozycjach faszyzmu. Stąd tylko krok do palenia książek marksistowskich, co znamy i pamiętamy z haniebnych czasów np. niemiecko-faszystowskiego Uniwersytetu Breslau w latach 30-tych XX w. W Polsce od 8 lat policja, prokuratura i sądy karne prześladują komunistów, głównie liderów KPP oskarżając ich o rzekome „propagowanie totalitarnego ustroju państwa” i „ideologii komunistycznej” (art. 256 k.k.), a w listopadzie 2020 r. Prokurator Generalny RP skierował do Trybunału Konstytucyjnego RP wniosek o zdelegalizowania Komunistycznej Partii Polski.
Jednocześnie nie można zapominać, że na postępowych uniwersytetach Europy zachodniej, w USA i Kanadzie są profesorowie, którzy wykładają marksizm i rozwijają go odpowiednio do rozwoju myśli naukowej we współczesnej epoce. Dużą rolę w rozwoju marksizmu odgrywają także większe partie komunistyczne, które mają lepszą sytuację materialną i mogą zatrudniać kadry marksistów dla bieżącej pracy ideowo-partyjnej, ale także prowadzą badania naukowo-teoretyczne, rozwijające jego twierdzenia odpowiednio do potrzeb nowej epoki i warunków lokalnych.
Nową szansę dalszego rozwoju marksizmu przynosi doświadczenie rewolucyjne i budowa podstaw socjalizmu w Chinach, szczególnie powstanie i rozwój ChRL, badania podejmowane przez Komunistyczną Partię Chin pod kierunkiem Przewodniczącego Mao Zedonga, a od 45 lat koncepcja i teoria socjalistycznej gospodarki rynkowej Deng Xiaopinga i teorii – myśli Xi Jinpinga jako teorii wyjaśniającej rozwój Chin i świata w nowe erze – w pierwszej połowie XXI wieku.
Wielki rozwój marksizmu nastąpił w Chińskiej Republice Ludowej za sprawą wprowadzenia marksizmu do uniwersytetów i szkół wyższych, od czasu Mao Zedonga chińscy marksiści pisali na nowo wielką historię Chin ”od Konfucjusza do ChRL” w oparciu o metodologię marksistowską, jednocześnie chińska koncepcja budowy socjalizmu jako socjalistycznej gospodarki rynkowej przyczyniła się do wykorzystania wartościowych twierdzeń społecznych Konfucjusza i włączenia ich do ideologii KPCh, co jest m.in. wyrazem sinicyzacji marksizmu. Jest to ważny zabieg nie tylko metodologiczny i teoretyczny, zawiera także ważny aspekt dydaktyczno-ideowy, umożliwiający zrozumienie przez chińskie społeczeństwo teoretycznych twierdzeń powstałych na odległym i obcym im gruncie cywilizacyjno – kulturowym, ich aproksymacji i zastosowania w praktyce życia społeczno-ekonomicznego i politycznego Chińskiej Republiki Ludowej. Chińskie osiągnięcia w rozwoju marksizmu są pilnie studiowane przez postępowe ośrodki naukowe na całym świecie, ale w szczególności w krajach rozwijających się jako bliższych im warunków gospodarczych i drogi rozwojowej.
3. Relacje między ustrojem kapitalistycznym a socjalistycznym
Kapitalizm jest ustrojem opartym na prywatnej własności środków produkcji, w którym główną siłą wytwórczą jest kapitał finansowy, produkcyjny, naukowo-techniczny i zatrudnieni pracownicy najemni (proletariat), wiedza, ziemia, uzbrojenie techniczne – jego różne rodzaje. Znajduje się on w rękach prywatnych właścicieli, ich różnych spółek, także akcjonariatu rozproszonego, mającego charakter indywidualny, kolektywny, krajowy i międzynarodowy. Współczesny kapitalizm nosi charakter globalny, co oznacza możliwości jego nieskrepowanej ekspansji przez granice państw, często bez żadnej kontroli w skali krajowej, kontynentalnej i globalnej. Nastąpiła ogromna koncentracja kapitału we władaniu wielkich korporacji krajowych i międzynarodowych, których PKB jest większe niż średnich państw, które są rzeczywistymi podmiotami politycznymi, powołującymi rządy państw kapitalistycznych zgodnie z własnymi interesami i przy sekretnych „zielonych stolikach”. Oficjalnie głoszona demokracja, jej zasady i wartości są piarowską przykrywką dla bezwzględnej dyktatury burżuazji. Obecna epoka nazywana jest kapitalizmem imperialistycznym (za Leninem), którego główną cechą jest chęć i dążenie do globalnego panowania kapitału. Kapitalizm w fazie imperialistycznej doprowadził do powstania kilku rywalizujących ze sobą mocarstw imperialistycznych i podporządkowanych im mniejszych państw kapitalistycznych oraz podbitych olbrzymich obszarów kolonialnych, bezwzględnie wyzyskiwanych, co pogłębiało ich zacofanie, nierównomierny rozwój i było przyczyną głębokich sprzeczności klasowych, dominacji i hegemonii w skali świata. Środkami ich realizacji był i pozostaje nieskrępowany transfer kapitału, oraz w razie oporu innych podmiotów, stosowane są naciski polityczne, sankcje, embarga i ostatecznie siłowo-wojenne środki wymuszania.
Ustrój socjalistyczny jest negacją tych cech własnościowych i dążeń imperialnych. Państwo socjalistyczne nie kieruje się dążeniami imperialistycznymi, nie dąży do posiadania kolonii i wyzysku innych narodów, wojnę traktuje jako zło i jeśli w niej uczestniczy to w charakterze defensywnym (obronnym). Socjalizm oparty jest na społecznej własności środków produkcji. Po upadku Związku Radzieckiego i KDL-ów w Europie socjalizm jako ustrój społeczny istnieje realnie w ograniczonej skali, główną ostoją socjalizmu jest Chińska Republika Ludowa. W dotychczasowym rozwoju teorii naukowego socjalizmu ustrój socjalistyczny definiowany był jako formacja historyczna składająca się z dwóch faz: socjalizm i komunizm. Podstawą tego podziału było założenie Marksa przyjęte we wczesnym okresie jego twórczości o możliwości szybkiego rewolucyjnego przejścia („auf einmal und gleichzetlich” ) z kapitalizmu do socjalizmu i stosunkowo krótkiego trwania 1 fazy komunizmu, co było uzasadnione analizą ówczesnego liberalnego etapu kapitalizmu.
Ponad 150 -letnie doświadczenia tzw. realnego socjalizmu od Komuny Paryskiej (1871), poprzez Rosję Radziecką (1917) i Związek Radziecki do 1991 oraz kraje demokracji ludowej w Europie (1944-1989) , a także w Azji i na Kubie dowodzą, że problem powstania i rozwoju socjalizmu jako ustroju socjalistycznego jest bardziej złożony i musi uwzględniać nierównomierność rozwoju kapitalizmu i niezbędność teoretycznego wyróżnienia dodatkowych etapów rozwojowych. Generalnie możemy je wyróżnić następująco: 1. okres rewolucji socjalistycznej, 2. okres przejściowy od kapitalizmu do socjalizmu (wstępny okres socjalizmu), 3. socjalizm rozwinięty, 4. komunizm. Nie są to wszystkie teoretycznie możliwe etapy rozwojowe formacji komunistycznej. Aktualnie nie ma potrzeby ich wyróżniania, tym bardziej, że uwaga społeczna nakierowana jest na aktualne i pokoleniowe etapy rozwojowe. Teoretyczna możliwość wyróżnienia potencjalnych etapów socjalizmu uzależniona jest od stopnia rozwoju gospodarczego danego kraju, tym bardziej, że rewolucje społeczne we współczesnej epoce mogą wybuchać w krajach nie najbardziej rozwiniętego kapitalizmu, co później wymaga od nich „okresów wstępnych”, w których następuje szybkie nadrabianie epokowe dotychczasowego opóźnienia w rozwoju głównie gospodarczym i społecznym, tak jak działo się i dzieje np. w Chińskiej Republice Ludowej.
Relacje między kapitalizmem a socjalizmem są okresem silnej walki klasowej, rywalizacji, współzawodnictwa i jednocześnie pokojowego współistnienia ale i wojen wszczynanych przez państwa imperialistyczne. Słabo rozwinięty socjalizm i nie wystarczająco broniony może ulec silnemu i agresywnemu kapitalizmowi, tak jak to się stało w Paryżu w 1871 r., w ZSRR i KDL-ach w Europie w latach 1989-91. Ale ludowe Chiny i Komunistyczna Partia Chin nie poddały się i za to im sława i chwała, podobnie jak Wietnamowi, KRLD i bohaterskiej Kubie w Ameryce. Są one żywym potwierdzeniem marksistowskiego twierdzenia, że współczesna epoka jest epoką rywalizacji i walki kapitalizmu i socjalizmu. W interesie ludzkości jest, żeby ta rywalizacja i walka nie przybrała militarno-wojennego charakteru i żeby w sposób pokojowy rozwiązywać palące problemy naszej planety.
4. Układ sił międzynarodowych i ocena obecnej sytuacji międzynarodowej
Obecna sytuacja międzynarodowa (szczególnie gospodarka, finanse, polityka, zbrojenia) zdominowana jest przez siły kapitalistyczne i imperialistyczne, na czele których usadowiły się Stany Zjednoczone Ameryki Płn. W rezultacie kontrrewolucji 1989-91 powstał układ sił międzynarodowych zwany światem 1-biegunowym, przewagę gospodarczą, wojskową i polityczną zdobył kapitalizm, któremu pod szyldem „demokracji” przewodzą USA. W tym czasie w Europie (i szerzej w Euroazji) nastąpił upadek Związku Radzieckiego i krajów demokracji ludowej, zjednoczyły się Niemcy, co nastąpiło w rezultacie zaanektowania Niemieckiej Republiki Demokratycznej przez RFN przy akceptującej zgodzie schyłkowego Związku Radzieckiego i innych wielkich mocarstw. Europejska Wspólnota Gospodarcza przekształciła się w Unię Europejską i szybko wchłonęła liczne byłe kraje socjalistyczne w Europie. Tym procesom towarzyszyła a nawet je wyprzedzała ekspansja NATO. Unia Europejska zmieniła układ sił międzynarodowych, powstała nowa wielka gospodarczo i ekspansywna wspólnota państw europejskich, która skutecznie konkuruje z ekonomią i handlem USA, przejawia także coraz mocniej konkurencyjność wobec USA pod względem finansowym i militarno-wojskowym.
W Unii Europejskiej coraz bardziej umacniają pozycję gospodarczą i polityczną zjednoczone Niemcy jako lider a nawet nowy hegemon nie tylko jej centrum, dążące do jej przekształcenia w nową wielką federację, co oznacza osłabienie a nawet likwidację (w sposób pokojowo-hybrydowy) suwerenności mniejszych państw. Imperialistyczne koła odradzającej się IV Rzeszy Niemieckiej z uwagą analizują dawne a nawet odwieczne nie w pełni zrealizowane plany ekspansji nie tylko na kierunku Drang nach Osten.
Jest to odzwierciedleniem nowych sprzeczności w łonie kapitalizmu i imperializmu. Unia Europejska już oficjalnie rzuciła wyzwanie swemu dotychczasowemu liderowi – USA i żąda od nich równorzędnego i partnerskiego traktowania. Jest to jakościowo nowa sytuacja międzynarodowa, zmieniająca układ sił międzynarodowych i jest podstawą kształtowania się nowego światowego ładu i pluralizmu. Jednocześnie nie należy zapominać o Rosji, która co prawda utraciła pozycję dawnego Związku Radzieckiego i stała się w stosunkach wewnętrznych reakcyjnym oligarchiczno—kapitalistycznym państwem, które jednak nie jest imperialistyczne, stoi na pozycjach defensywnych i nie uznaje hegemonii USA i NATO. Rosja ma nadal liczne atuty jako mocarstwo i utrzymuje partnerskie a nawet przyjazne stosunki z Chińską Republiką Ludową , Indiami, próbuje także odbudować swą dawną pozycję w innych państwach Azji i Europy. W rezultacie tych procesów powstał nowy świat wielobiegunowy, w którym USA utraciły swe dawne przewagi gospodarcze, finansowe a częściowo także wojskowe, o czym świadczą ostatnie wydarzenia w Afganistanie, Syrii a wcześniej w Iraku. USA są potwornie zadłużone i od lat żyją na kredyt, wyzyskując na masową skalę słabsze narody Ameryki Łacińskiej i innych kontynentów. Potwierdzeniem słabnącej pozycji USA jest chwiejna pozycja dolara jako waluty światowej, ostatnie kryzysy gospodarcze i handlowe a także spektakularna porażka wojskowa i polityczna w Afganistanie. W Unii Europejskiej tworzą się podstawy nowego układu wojskowego, konkurencyjnego wobec NATO. Jest to początkiem zmierzchu słabnącego super mocarstwa kapitalistycznego, co ocenić należy jako proces pozytywny dla sił postępowo-socjalistycznych na świecie.
Stany Zjednoczone bardo się pomyliły w ocenie polityki i gospodarki Chińskiej Republiki Ludowej, gdy Deng Xiaoping ogłosił w 1978 r. kurs ku rynkowi i otwarciu na zewnątrz, później definiowanej jako socjalistyczna gospodarka rynkowa, uważając, że idą one prostą drogą w objęcia „demokracji” czyli kapitalizmu. Zrozumiały to poniewczasie, szczególnie w następstwie kryzysu finansowo-gospodarczego 2008-2010 r. Próbował ten błąd w ocenie naprawić były prezydent D. Trump stosując stare imperialistyczne chwyty z okresu zimnej wojny w postaci polityki embarga, restrykcji gospodarczo-handlowych, nacisków politycznych a nawet gróźb wojskowych, kierowanych nie tylko pod adresem Chin, także Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej. W stronę Azji i Indo-Pacyfiku kierowane są nowe floty wojenne i wzrasta napięcie, co jest także kontynuowane przez obecną administrację prezydenta J. Bidena. USA traktują obecnie Chiny jako swego nie tylko rywala handlowego, ale jako przeciwnika a nawet wroga, o którym eksperci wojskowi mówią, że w ciągu najbliższych 10 lat możliwa jest wojna. Wynika to nie tylko z rosnącej przewagi gospodarczo-handlowej Chin, także ze względu na odmienność ideowo-polityczną i ustrojowo-państwową Chińskiej Republiki Ludowej. Ludowo-demokratyczne i socjalistyczne Chiny są nie do zniesienia dla kapitalistyczno-imperialistycznych Stanów Zjednoczonych, co może prowadzić do nowej awantury wojennej w rejonie Morza Południowo-Chińskiego lub Tajwanu. Zagrożenie to a nawet niebezpieczeństwo potwierdza dawne twierdzenie, że kapitalizm, w szczególności imperializm nie może funkcjonować bez wojny. Międzynarodowa polityka ChRL stoi przed niezwykle ważnym zadaniem, jak ustrzec nie tylko Chiny i Azję ale i świat przed wielkim niebezpieczeństwem nowej wojny.
5. Ocena obecnego globalnego porządku
Aktualny globalny (światowy) porządek (układ) międzynarodowy jest generalnie zdominowany przez kapitalizm i imperializm, którego główną siłą międzynarodową i wojskową są USA, choć ich obecna pozycja jest słabsza niż 30 lat temu. Stany Zjednoczone tracą swą dominującą hegemoniczna pozycję w świecie, o czym świadczą dane i tendencje ekonomiczno-handlowe ostatnich kilkunastu lat, przede wszystkim od 2008 r., ale także wymienione wcześniej porażki a nawet spektakularne klęski wojskowo-polityczne w Afganistanie i na Bliskim Wschodzie. Ale jednocześnie faktów tych nie chcą uznać wiodące koła gospodarczo-polityczne USA i nadal forsują politykę światowej dominacji, co potwierdzają rosnące wydatki finansowe na Pentagon forsowanie nowych zbrojeń (w 2021 r. przewidywał on 755 mld dol. a budżet na 2022 r. zakłada (projekt) łącznie 769 mld dol. USA.
Stany Zjednoczone podobnie jak cały kapitalistyczny imperializm nie mogą funkcjonować bez wojny. Ekspansja i wojny były od ponad dwóch wieków podstawą ich rozwoju i prawie nieustannej koniunktury gospodarczej. Najpierw koloniści wytępili Indian – miejscowa ludność pierwotną , ofiary oblicza się na ok. 50 mln ludzi, którą zabijano niczym dziką zwierzynę, niszczono ich domy, osiedla, zagarniano ziemię, naturalne pastwiska na prerii, zdegradowane ekonomicznie i fizyczno-moralnie resztki pierwotnych mieszkańców Ameryki wypędzono niczym dziką zwierzynę do rezerwatów, którzy do połowy XX w. nie mieli podstawowych praw obywatelskich. Oto przykład amerykańskiej „przodującej demokracji” w praktyce amerykańskiego systemu politycznego. USA prowadziły nieustanne grabieżcze wojny z sąsiednimi państwami i zagarnęły w latach 40-tych XIX w. więcej niż połowę terytorium Meksyku. Mimo że rewolucja amerykańska w swych początkach miała charakter postępowy i pod tym względem wyprzedzała szczytne hasła Wielkiej Rewolucji Burżuazyjnej we Francji (1789 r.), to w USA na masową skalę sprowadzano z Afryki czarnych niewolników, niezbędnych do pracy na plantacjach bawełny, nie mających także żadnych demokratycznych praw. Przełom w tym zakresie uczyniła dopiero wojna secesyjna w latach 1860-1865 i formalne zniesienie niewolnictwa. Segregacja rasowa w stanach południowych była nagminna i prawnie położył jej kres dopiero prezydent John Kennedy na początku lat 60-ch XX w. Oto niektóre tylko fakty ilustrujące „ przodującą” amerykańską demokrację. Oblicza się, że USA w okresie ok. 250 lat swego niepodległego bytu tylko 17 lat były latami bez wojny, które w późniejszych latach prowadzone były poza granicami USA w Ameryce Południowej, a później w Europie, Azji a nawet w Afryce.
Już na początku XIX w, wymusiły one przyjęcie przez państwa amerykańskie, jak i międzynarodową społeczność tzw. doktryny Monroe’go, której główne treści wyrażały się w zasadzie „Ameryka dla Amerykanów”, a więc całkowitego monopolu USA na określanie polityki zachodniej półkuli i jej dominację w tym rejonie świata. Od połowy XIX w. USA skierowały swą uwagę na Azję i Pacyfik, kupując od Rosji Alaskę, zajmując Archipelag Hawajów, mający strategiczne znaczenie do dominacji na Oceanie Spokojnym i wkrótce ogłoszony jako samodzielny stan USA. W drugiej poł XIX w. USA przystąpiły do rywalizacji z mocarstwami europejskimi o wpływy w Japonii i Chinach. Krokiem w tym kierunku było podbicie Filipin i przekształcenie ich w kolonię, podobnie jak strategicznie położonych archipelagów na Pacyfiku. W okresie 1. wojny światowej ogłosiły neutralność i do 1917 r. robiły kokosowe interesy sprzedając broń i inne towary obu stronom konfliktu. Widząc od 1917 r. rosnącą przewagę strategiczną Niemiec przystąpiły do wojny po stronie Ententy i wkrótce zbierały wielkie owoce zwycięstwa, stając się głównym udziałowcem nowego układu sił w Europie, a także dzięki olbrzymim amerykańskim kapitałom i uzależnieniu głównych państw europejskich od amerykańskiej pomocy finansowej (Pan Dawes’a).
USA po 1. wojnie światowej stały się największym mocarstwem światowym, faktycznie podporządkowały sobie Europę i pozostałe regiony świata. Rozpoczął się ponad 100-letni okres wielkiej prosperity gospodarczej i międzynarodow-politycznej USA, który tylko częściowo został ograniczony w okresie 2. wojny światowej, do której Ameryka przystąpiła w grudniu 1941 r., prowadząc ją w Europie głównie przeciwko hitlerowskiej III. Rzeszy, a w Azji i na Pacyfiku przeciwko Japonii. W 1945 r. armie amerykańskie święciły zwycięstwa nad pokonanymi wrogami. Nastąpił nowy etap Pax Americana, który jednak był odmienny od okresu międzywojennego. Choć USA podporządkowała sobie państwa Europy Zachodniej głównie przez tzw. Plan Marshalla i Pakt NATO (1949 r.), to jednak po 2. wojnie światowej powstał nowy układ sił. Powstały dwa nowe bieguny międzynarodowego ładu: 1. świat kapitalistyczny na czele z USA i 2. świat socjalistyczny na czele ze Związkiem Radzieckim. USA potrzebowały ponad 70 lat, by pokonać gospodarczo i politycznie osłabić a nawet doprowadzić do upadku Związku Radzieckiego i wspólnoty państwa socjalistycznych, co nastąpiło ostatecznie w latach 1989-91. Wtedy profesor F. Fukuyama napisał książkę pt „Koniec historii”, w której prognozował trwałe zwycięstwo USA i wejście świata ponownie w koleiny kapitalistycznej gospodarki i demokracji. Także prof. Z Brzeziński napisał książkę pt. „Wielka szachownica”, w której określał USA jako nie tylko jedynego zwycięzcę „zimnej wojny” ale także jako światowego hegemona i strażnika „nowego światowego porządku”.
Prognozy te okazały się przedwczesne a nawet zawodne. Co prawda w 1991 r. upadł Związek Radziecki, ale imperializmowi USA nie udało się obalić socjalizmu w państwach Azji a nawet na Kubie na kontynencie amerykańskim, a przede wszystkim w Chińskiej Republice Ludowej. Ta licząca wiele dziesiątków lat rywalizacja a nawet „zimna wojna” między Wschodem a Zachodem bardzo wyczerpała głównie USA, które cieszyły się tylko 20 lat sprawowaniem swego monokratycznego panowania na świecie. Od 2010 r. ukształtował się nowy wielobiegunowy układ sił międzynarodowych, wyznaczany przez koncert nowych wielkich mocarstw: USA, Unia Europejska, Chińska Republika Ludowa, ale także Rosja, Indie, Brazylia i inne państwa i jest to bardziej korzystny układ nie tylko dla możliwości utrzymania pokoju i zapobieżenia niebezpieczeństwa wielkiej (globalnej) wojny, ale także powstania nowych możliwości zmian w kierunku postępu społecznego i socjalizmu. Te wielkie zmiany w nowym układzie międzynarodowym nie znajdują jeszcze odzwierciedlenia w regulacjach prawa międzynarodowego, np. w strukturze organizacyjnej Organizacji Narodów Zjednoczonych czy też układów wojskowo-militarnych. Wielką nadzieją biedniejszej części świata jest rosnący i umacniający się ruch państw tzw. 3. świata (rozwijających się), mocno wspierany przez ChRL, a głównie przez wielką inicjatywę nowych szlaków jedwabnych, w której uczestniczy już ponad 130 państw różnych kontynentów.
6. Ocena kwestii wspólnych wartości ludzkich
Ludzkość wytworzyła w swym wielowiekowym rozwoju różne wartości materialne, bytowe duchowe, ekonomiczne, socjalne kulturalne, religijne i jeszcze inne tu niewymienione, np. bezpieczeństwo. Wartości możemy podzielić także na ogólnoludzkie, lokalne i uwarunkowane rozwojem historycznym. Jedne przemijają, powstają nowe, będące następstwem rozwoju gospodarczego, kulturalnego lub zmian w sytuacji geopolitycznej. W odległych epokach historycznych potrzeby ludzkie były związane z osiągniętym etapem rozwoju cywilizacyjnego, często były prawie hermetycznie izolowane od innych obszarów cywilizacyjnych, co tworzyło przesłanki pluralizmu kulturowo-cywilizacyjnego i zróżnicowanej gradacji wartości ludzkich. Obecna epoka nazywana jest czasem „kurczącej się planety”, w konsekwencji wojen a także kataklizmów klimatyczno-ekologicznych przemieszczają się olbrzymie masy ludzi nawet między kontynentami. Już nie tylko pociągami, także szybkimi samolotami można w krótkim czasie odbywać dalekie podróże i poznawać różnorodne bogactwo kulturowe ludzkości. Limitują je tylko zasoby finansowe i coraz mniej znaczące granice państwowe. Świat nazwany został przez socjologów „globalną wioską”. Dzięki rozwojowi środków masowej informacji, szczególnie radia, telewizji i internetu ludzie mają dostęp do praktycznie informacji z całego świata i często wie się więcej na ich temat niż na temat swego zamieszkania, wioski, osiedla w wielkim mieście. A więc w następstwie zmian w masowej komunikacji nastąpiła zmiana w gradacji wartości i potrzeb ludzkich. Ale czy całkowita? Trudno na to pytanie odpowiedzieć.
Obecnie wartościami ogólnoludzkimi można określić np. zagrożenia wojną (często eufeministycznie nazywanej konfliktami wojennymi, zbrojnymi itp.,), szczególnie wojną atomową i jak utrzymać pokój. Powstały nowe generacje broni i zbrojeń i wojskowi żądają nowych pieniędzy na rakiety, które mogą razić potencjalnego przeciwnika w minutowych odcinkach czasu. Wyścig zbrojeń objął nie tylko ziemię, wodę w tym oceany i atmosferę, sięga także do gwiazd, o czym świadczą nowe rodzaje wojsk kosmicznych, cybernetycznych i dopuszczających możliwość sztucznego uruchamiania katastrof ekologicznych. Nowym zjawiskiem są wojny hybrydowe, nie mówiąc o wcześniejszych handlowych, gospodarczych i „zimnej wojnie”. Poszczególne państwa wydają na zbrojenia olbrzymią część swych budżetów. Koncerny zbrojeniowe ciągną z tej produkcji olbrzymie zyski, a handel bronią w skali światowej stał się niesłychanie lukratywnym interesem.
Oblicza się, że rocznie świat wydaje ok. 1,5-2 bln dolarów, gdyby te wydatki zmniejszyć tylko o połowę , można by w oparciu o te środki rozwiązać palące problemy głodującej ludności krajów biednych, masowej umieralności dzieci z powodu braku opieki medycznej mleka, medykamentów i środków higieny. Oto przykład relatywnej wartości życia i zdrowia ludzkiego w konfrontacji ze środkami wydawanymi na nowe wojny. Jeżeli ludzkość nie zapobiegnie nowej rosnącej spirali zbrojeń wybuchu nowej katastrofalnej wojny, cywilizacji, światu grozi atomowa zagłada. Złudne są opinie niektórych amerykańskich generałów, że można się posłużyć w ograniczonym (taktycznym) zakresie bronią jądrową, nie biorą pod uwagę potencjalnych katastrofalnych następstw dla klimatu i środowiska. Koła imperialistyczne głosiły kiedyś tezę, że muszą się zbroić, gdyż zagraża im ZSRR i komunizm. ZSRR upadł, rozwiązany został Układ Warszawski, Chiny wprowadziły gospodarkę rynkową, ale zbrojenia forsowane są nadal i ciągle rosną. Kapitalizm i imperializm nie mogą funkcjonować bez wojen. Jedyną realną możliwością opanowania tej spirali zbrojeń i zagrożeń wojną jest zwycięska rewolucja socjalistyczna w skali świata lub w jego głównych centrach. Bez socjalizmu świat będzie się znajdował w permanentnej stagnacji i pogłębiających się sprzecznościach antagonistycznych i będzie zdążał do globalnej katastrofy. Niech nie myślą bogaci i wielcy tego świata, że miliardy uciskanych, głodnych i walczących o przeżycie choćby jednego dnia dłużej biedacy i nędzarze będą pokornie szli na śmierć niczym barany do rzeźni.
Innymi wartościami są wielkie dobra naturalne, takie jak czyste powietrze, woda, kwitnące łąki, bujne lasy, wszystkie zachowane gatunki flory i fauny, naturalne środowisko, klimat. Wszystkie te wspaniałe wartości naturalne są obecnie zagrożone. W konsekwencji rabunkowej kapitalistycznej gospodarki nastąpiły bardzo niekorzystne zmiany klimatyczne, pustynnienie i stepowienie wielkich obszarów rolnych w Afryce, Azji i Ameryce Południowej, także w niektórych rejonach Europy, co grozi nie tylko katastrofą ekologiczną, pociągnie za sobą także wielkie nieszczęścia społeczne jak np. nowa masowa migracja, co także grozi nowymi konfliktami wojennymi. Wielkim zagrożeniem jest efekt cieplarniany, będący następstwem dotychczasowego pasożytniczego rozwoju głównie społeczeństw kapitalistycznych na czele ze Stanami Zjednoczonymi. W tym zakresie niezbędne są radykalne zmiany nie tylko w modelu produkcji, ale także konsumpcji społecznej. Teoretycznie szansą dla ludzkości w tym zakresie byłoby powołanie jakiegoś światowego rządu, który w oparciu o porozumienia międzynarodowe i konsensus społeczny mógłby wyhamować a być może nawet zatrzymać niebezpieczne trendy. Czy jest to możliwe w warunkach kapitalizmu, kierującego się wyzyskiem i zyskiem, rzecz bardzo wątpliwa. Ośrodki burżuazyjne podnoszą kwestię zagrożeń środowiskowych i klimatycznych, gdy mogą na tym robić interesy i zbijać nowe zyski, jednocześnie wielkie koszty w tym zakresie przerzuca się na ludzi pracy i biedne kraje, zgodnie z zasadą, że zyski dzielą między sobą, a straty i wydatki przerzucają na barki biedaków.
Ludzkość we współczesnej epoce znajduje się w obliczu wielkich sprzeczności i dylematów dalszego rozwoju. Poszczególne kraje i kontynentu znajdują się na różnych stopniach i etapach rozwoju cywilizacyjnego, gospodarczego, socjalnego i kulturalnego. Jest to konsekwencją nierównomiernego rozwoju kapitalizmu, jego poszczególnych regionów, którego wynikiem są głębokie nierówności ekonomiczno-społeczne i kulturalne, w zakresie możliwości zabezpieczenia podstawowych potrzeb życiowych, ochrony życia i zdrowia, w szczególności dzieci, braku podstawowych warunków sanitarnych. Te nowe plagi społeczne są udziałem licznych narodów Afryki, Azji południowo-wschodniej, Ameryki Łacińskiej. Są one często nazywane krajami 3. świata (rozwijającymi się) nie tylko ze względu na podziały polityczne, ale także na niski poziom rozwoju gospodarczego i grożące im katastrofy nie tylko klimatyczne, także społeczne.
Od wielu dziesiątków lat ONZ alarmuje o pogłębiających się nierównościach między Północą a Południem, ale alarmy te nie zmniejszają tych nierówności między jednym tzw. złotym miliardem ludzkości a ponad 6 miliardami ludzi żyjących w nędzy i warunkach zacofania społecznego w krajach Południa. Sprzeczności te pogłębiają się w następstwie niekorzystnych zmian klimatycznych, powodujących chroniczny brak czystej wody, dewastację ziemi uprawnej i zmniejszające możliwości przeżycia miejscowej ludności. Te biedne społeczeństwa same sobie nie poradzą , muszą być wygospodarowane wielkie międzynarodowe fundusze i skierowane na te obszary. Gdyby USA i inne państwa imperialistyczne, a także wielkie koncerny zbrojeniowe zgodziły się (zostały zmuszone) na znaczącą redukcję ich wydatków wojennych, znalazłyby się środki na poprawę ich sytuacji życiowej. Potrzebna jest dobra wola i zmiany systemowe.
Bardzo dobrym przykładem likwidacji biedy a nawet ekstremalnej nędzy jest polityka ustrojowa Chińskiej Republiki Ludowej, która wyprowadziła z tych warunków ok. 800 mln ludzi, a dla 400 mln stworzono warunki średniego poziomu życia. Jak się okazuje, podstawowym warunkiem realizacji takiego rozwoju jest socjalistyczny ustrój społeczny. ChRL jest także dobrym przykładem realnej pomocy dla słabo rozwiniętych państw pod nazwą „jeden pas jedna droga” (OBOR) . Tylko w latach 2016-2020 Chiny wyasygnowały w ramach różnych projektów pomocowych dla tych krajów ok. 8 bln dol. USA. Oto kolejny dowód na kierowanie się przez państwo socjalistyczne interesem wspólnych wartości ludzkich.
7. Ocena globalnego zarządzania
Globalne zarządzanie w skali świata jest bardzo niezbędną a nawet pożądaną wartością, sposobem i mechanizmem dla opanowania, zahamowania i przezwyciężenia palących globalnych ogólno-światowych, także ważnych lokalnych problemów ludzkości. Są to nadal głębokie nierówności w rozwoju gospodarczym, społecznym i kulturalnym, także w postaci braku dostępu do podstawowej infrastruktury sanitarnej. Mają miejsce liczne lokalne krwawe wojny i konflikty wojenne, pociągające wielkie straty wśród ludności cywilnej, burzenie infrastruktury gospodarczej i mieszkaniowej, następuje degradacja cywilizacyjna wielkich rejonów świata,np. Iraku, Syrii, Afganistanu. Co prawda wojny są zakazane przez prawo międzynarodowe, ale kapitalizm i jego politycy nie respektują prawa międzynarodowego a w zarządzaniu kierują się zyskiem.
Dla rozwiązania wielkich problemów społecznych głównie w państwach kapitalistycznych niezbędne jest zarządzanie społeczne, a więc takie, które ma na uwadze interesy przede wszystkim świata pracy. Największym szkodnikiem pod tym względem po 2. wojnie światowej stały się Stany Zjednoczone, które prowokowały liczne konflikty wojenne, prowadziły wielkie wojny w Korei, Wietnamie, w Iraku, Afganistanie, inne wojny lokalne, wymuszały wyścig zbrojeń jako płaszczyznę rywalizacji ustrojowej między USA a ZSRR i walnie przyczyniły się do uczynienia z kompleksu militarno-wojskowego sposobu na pobudzanie koniunktury amerykańskiej gospodarki. Towarzyszy temu rosnący nurt amerykańskiej popkultury, gloryfikującej gwałt, przemoc, narkotyki, zabijanie i interes przebojowej jednostki, która może dochodzić swych „przyrodzonych praw” metodami indywidualnego terroru. Historia nie tylko ostatnich ponad 70 lat dowodzi, że USA nie mogą funkcjonować bez wojen, które prowadziły najczęściej pod pretekstem walki z socjalizmem. Najbardziej rasistowskie i agresywne koła kapitalistyczne snują wręcz barbarzyńskie pomysły „ostatecznego rozwiązania” problemu nadmiaru ludności głównie w biednych krajach rozwijających się w drodze nowego atomowego holokaustu poprzez masowe unicestwienie biednej ludności świata jako przeszkody dla rozwoju bogatych.
W tej sytuacji międzynarodowej, pogłębiających się sprzeczności globalnych i regionalnych trudno znaleźć płaszczyznę i instrumenty wprowadzenia globalnego zarządzania. Wielką szansą jest rosnąca pozycja gospodarcza i autorytet międzynarodowo-polityczny Chińskiej Republiki Ludowej, która w oparciu o wartości własnej cywilizacji, wzbogaconej o wartości naukowego socjalizmu i socjalistycznej gospodarki rynkowej, kierowanej przez KPCh i budująca ustój socjalistyczny z chińską specyfiką jest wielka szansą i przykładem rozwoju dla biedniejszej większości naszej planety. Duża rolę w tym może odegrać koncepcja harmonijnego rozwoju, czerpiącego jak wiele innych wartości z chińskiego konfucjanizmu („Datong”). Chiny w oparciu o Rosję, Unię Europejską i wielki ruch państw rozwijających się mogą stworzyć alternatywną koncepcję globalnego zarządzania i zmusić imperializm do defensywy. Wtedy być może powstaną bardziej sprzyjające warunki międzynarodowe dla wspólnej troski o przyszłość naszej planety i globalnego zarządzania, rozumianego jako globalne zarządzanie społeczne (global social governance).
8. Ocena globalizacji
Globalizacja czyli zjawisko i proces funkcjonowania gospodarki i życia społecznego w skali całej kuli ziemskiej jest obiektywnym etapem rozwojowym w dziejach ludzkości. Jest ona konsekwencją potężnego rozwoju sił wytwórczych, będących kontynuacją ery przemysłowej, rewolucji naukowo-technicznej i towarzyszących im zmian w sferze społeczno-politycznej, które doprowadziły do przezwyciężenia pozostałości dawnych anachronicznych struktur gospodarczych i społecznych, głównie feudalnych i ostatecznego ukształtowania się i rozwoju kapitalizmu w jego fazie imperialnej, która okazała się początkiem globalizacji. Jego główne cechy i sprzeczności w odniesieniu do kapitalizmu jako fazy imperialistycznej określił Lenin na początku XX wieku. Procesom tym towarzyszyły nie tylko rozwój i postęp techniczny, technologiczny, w zakresie komunikacji, rozwoju nauk technicznych, elektroniki, nowych nośników energii, ale także pogłębiające się nierówności społeczno-klasowe, prowadzące do wojen, w tym dwóch o charakterze światowym. Były to rozwój technologiczny, przejawiający się w powstaniu nowoczesnych mocy produkcyjnych przemysłu, komunikacji, nowych źródeł energii, który otworzył nowe wielkie możliwości dla ludzkości, a jednocześnie pociągający ostrą negację w sferze społeczno-politycznej, wyrażającej się w powstaniu wielkich nierówności społecznych, majątkowych, konfliktach wojennych, kolonializmie, klasowym wyzysku, które groziły i grożą destrukcją ekonomiczno-socjalną społeczeństwa, nowymi wojnami a nawet zagładą ludzkości.
Rozwój globalizacji przyniósł także postępowe następstwa dla ludzkości, wyrażające się w powstaniu możliwości rozwoju socjalizmu jako ustroju społeczno-gospodarczego, także nowych dyscyplin naukowych , w tym marksizmu, leninizmu, naukowego socjalizmu nie tylko w Europie, także w Azji, głównie w Chińskiej Republice Ludowej. Rozwinięto takie kategorie naukowe jak rewolucja socjalistyczna, państwo socjalistyczne jako dyktatura proletariatu, w Chińskiej Republice Ludowej – demokratyczna dyktatura ludu, cywilizacja socjalistyczna, komunizm, kierownicza rola partii komunistycznej jako jądra socjalistycznego systemu politycznego. Dużą rolę w rozwoju teorii i praktyki rewolucji socjalistycznej, budowy socjalizmu i rozwoju podstaw materialnych i duchowych ustroju komunistycznego odegrała Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego i wprowadzone do radzieckich uniwersytetów podstaw marksizmu i rozwoju innych marksistowskich nauk społecznych, co obecnie kontynuuje Chińska Republika Ludowa i jej systemy wyższego szkolnictwa zarówno partyjnego jaki uniwersyteckiego i edukacji ogólnej.
Przez ponad 70 lat socjalistyczna Rosja, Związek Radziecki i kraje demokracji ludowej postawiły tamę ustrojową kapitalizmowi i imperializmowi i niezależnie od niektórych słabości tego rozwoju, szczególnie w późniejszym okresie, stworzyły realne społeczeństwo socjalistyczne, w którym człowiek pracy i jego interesy i potrzeby społeczne stały w centrum zainteresowania nie tylko nauki ale głównie socjalistycznego systemu socjalno – gospodarczego. Te epokowe osiągnięcia były podstawą kształtowania się nowego społeczeństwa i człowieka, które okazały się alternatywnym wzorcem osobowości humanistycznej, kierującej się nie zyskiem lecz dobrem i interesem człowieka pracy.
Po upadku w 1989-91 r. ZSRR i wspólnoty państw socjalistycznych kontynuację tych szczytnych zadań prowadzi Chińska Republika Ludowa i inne pozostałe państwa socjalistyczne. Szczególnie ważną rolę odgrywa ChRL i KPCh ze względu na olbrzymi potencjał ludnościowy, wielki rozwój gospodarczy i kierowniczą rolę Komunistycznej Partii Chin, która podąża do socjalizmu po innej drodze niż KPZR, która dostosowała ogólne twierdzenia marksizmu, w części także leninizmu do własnej drogi rozwojowej i wielkich osiągnięć chińskiej cywilizacji. Trzonem tej teorii i polityki jest kategoria kierowniczej roli KPCh w państwie i społeczeństwie, także zasada suwerenności chińskiego ludu (Narodu), demokratyczna dyktatura ludu i socjalistyczna gospodarka rynkowa. Odrodziła ona głębokie sprzeczności klasowe między nową burżuazją narodową a chińskim światem pracy, które KPCh nie tylko toleruje, ale je wspiera jako niezbędny czynnik przyspieszonego rozwoju gospodarczego we wstępnej fazie budowy socjalizmu, czyli okresie przejściowym od kapitalizmu do socjalizmu. Rodzi to potencjalne niebezpieczeństwo kontrrewolucji, która jednak nie tylko siłowo także w oparciu o konfucjańską zasadę harmonii społecznej (Datong) jest utrzymywana w ryzach przez socjalistyczny system polityczny. Ta teoria i praktyka budowy socjalizmu zakłada harmonijne rozwiązywanie sprzeczności społecznych, sprzyjające podnoszeniu poziomu życia społeczeństwa i jego dalszemu wzrostowi w latach do 2035 i 2049 r. Chińska koncepcja budowy socjalizmu jest z jednej strony kontynuacją dotychczasowych uniwersalnych praw rozwojowych rewolucji i budowy socjalizmu i osiągnięć teoretycznych i praktycznych państw realnego socjalizmu, ale jednocześnie jest wyrazem poszukiwania własnej drogi, odpowiadającej chińskiej specyfice rozwoju historycznego, społecznego, gospodarczego, cywilizacyjnego i warunków międzynarodowych w warunkach globalizacji.
9. Ocena globalnej zmiany klimatu
„Etnocen” – jest to nowa kategoria naukowa, która powstała w ostatnich latach jako wyraz następstw cywilizacyjnych ludzkości i nie zawsze uświadamianej działalności i ingerencji człowieka (ludzkości) w sferze klimatu, naturalnego środowiska ziemi, które doprowadziły do wielkich zmian a nawet degradacji naturalnych warunków przyrodniczych, ekologiczno-środowiskowych i klimatycznych, będących m.in. następstwem dotychczasowych rabunkowych form pozyskiwania bogactw naturalnych, wytwarzania energii i nie uwzględnianie ograniczonych „mocy przerobowych” naturalnych, przyrodniczych środków i mechanizmów samoistnej obrony przyrody w jej poszczególnych rejonach i w skali całej planety. Obowiązywał paradygmat, że człowiek (społeczeństwo) jest niekwestionowanym panem ziemi i wszystko mu wolno, łącznie z podcinaniem przysłowiowej gałęzi, na której siedzi, abstrahowano od realnego faktu, że człowiek jest immanentną częścią przyrody i jej wytworem.
Dotychczasowy rozwój gospodarczo-techniczny ludzkości opierał się na niepisanym założeniu o nieograniczonych i niewyczerpalnych zasobach bogactw naturalnych i pozyskiwanie ich w oparciu o coraz nowsze zdobycze techniczne i wynalazki już nie tylko rewolucji przemysłowej, także rewolucji naukowo-technotronicznej, nowoczesnych środków komunikacji, wykorzystania rozwoju fizyki, chemii, eugeniki w rolnictwie, wytwarzania nowych mocy energetycznych, możliwych do zastosowanie na powierzchni ziemi, w jej głębi, w powietrzu, kosmosie i wodach wewnętrznych i morskich. Także techniki nowych zbrojeń, w tym wybuchów bomb atomowych, wodorowych, produkcji rakiet, samolotów odrzutowych, masowej komunikacji samochodowej, nagminnego spalania węgla, opalania drewnem, co radykalnie prowadziło do wzrostu emisji dwutlenku węgla. Na to nakładały się zmiany w wielkiej produkcji rolnej, monokulturach, produkcji zwierzęcej na mięso i inne niezbędne towary. Jednocześnie rozwój ten jest bardzo nierównomierny, powstały państwa i społeczeństwa bardzo bogate o wysokim ogólnie poziomie życia i rozwoju społecznego, a jednocześnie w innych miejscach planety są państwa i społeczeństwa o bardzo niskim poziomie produkcji społecznej, cierpiące na liczne plagi społeczne i gospodarcze, borykające się z podstawowymi problemami w zakresie możliwości ochrony środowiska naturalnego, cierpiące na brak żywności, wody, na niskim poziomie warunków sanitarnych i kultury zdrowotnej. Społeczeństwa te żyją w ekstremalnie trudnych warunkach i walczą o przetrwanie.
W dalszym ciągu zdecydowana większość świata znajduje się pod panowaniem i dyktatem mocarstw kapitalistycznych i imperialistycznych, w których zysk jest główną wartością. Jest pożałowania godnym procederem, że w tych społeczeństwach wielkie, wręcz olbrzymie środki finansowe wydawane są nie na poprawę warunków życia biednych mieszkańców, na podnoszenie ich poziomu gospodarczego i kulturalnego, sanitarnego i zdrowotnego, ale niestety na nowe zbrojenia, które służą umacnianiu panowania klasowego własnej burżuazji kompradorskiej i wielkiej burżuazji ponadnarodowej. Świat jest bardzo podzielony w zakresie ochrony klimatu i zagrożeń ekologicznych i klimatycznych. Niezbędne są nowe projekty narodowe, kontynentalne i światowe w zakresie pozyskiwania wielkich środków na poprawę warunków bytowych biednych krajów świata. Niezbędna jest zmiana myślenia w zakresie niesprawiedliwego podziału dochodu narodowego w skali całego świata. Jednym z przykładów marnotrawienia wielkich środków jest realizacja wydumanych projektów turystyki kosmicznej dla miliarderów a z drugiej umierające co roku setki tysięcy dzieci z powodu zatrucia środowiska naturalnego i braku mleka dla niemowląt. Dotychczasowe środki pomocowe ONZ i innych organizacji ekologicznych nie są w stanie zasadniczo zmienić dramatyczną sytuację. Wydaje się, że obecnie w sytuacji głębokich różnic interesów rządzącej w większości państw świata burżuazji a z drugiej strony socjalistycznych Chin oraz innych postępowych podmiotów międzynarodowych, trudno będzie znaleźć radykalne środki na ograniczenie tych wydatków i radykalną poprawę stanu klimatu i zagrożeń ekologicznych na świecie.
10. Ocena ubóstwa na świecie
Zjawisko ubóstwa a w szczególności ekstremalnego ubóstwa na świecie, było i jest odwiecznym problemem ludzkości, które zmieniało się i przechodziło przez różne etapy rozwoju od społeczeństw pierwotnych, przez niewolnictwo, feudalizm, kapitalizm do czasów współczesnych, a które w obecnej epoce znamionowane jest przez konkurencję a nawet walkę między kapitalizmem a socjalizmem. Każda z tych epok była odzwierciedleniem dotychczasowego rozwoju sił wytwórczych, które tworzyło ograniczone warunki i możliwości wytwarzania i pozyskiwania niezbędnych dóbr potrzebnych dla utrzymania się przy życiu i dobrej kondycji zdrowotnej dla dalszego rozwoju poszczególnych jednostek jak i społeczeństw zorganizowanych we wspólnoty pierwotne, wielkie rodziny, rody, plemiona, państwa o zróżnicowanych stopniach, cechach i właściwościach rozwoju.
Niski stopień rozwoju sił wytwórczych i komunikacyjnych powodował, że poszczególne regiony rozwijały się samodzielnie i we względnej izolacji i separacji, co było podstawą rozwoju odrębnych cywilizacji i kultury, nierzadko zorganizowanych w silne i rozległe organizmy polityczne, które ze sobą rywalizowały, walczyły, rozwijały się i upadały. Dopiero rozwój kapitalizmu, przemysłu i nowoczesnych środków komunikacji i towarzyszących im odkryć geograficznych, doprowadziły do ukształtowania się poglądu o świecie jako zjawisku globalnym. Kapitalizm jednak nie zlikwidował biedy, nędzy i ubóstwa całych regionów i kontynentów, więcej nawet, wytworzył doktryny uzasadniające rzekomą racjonalność podziału społeczeństw na syte i bogate oraz zacofane, biedne i ubogie jako podstawy rzekomo odwiecznych i niezmiennych „praw” i stosunków między narodami należących do „wyższych” i „niższych” ras. Kapitalizm jako jego imperialistyczne stadium rozwoju uciekał się do masowego wyzysku i ucisku ludów kolonialnych i wojen, co prowadziło do nowych form ubóstwa i biedy uzależnionych narodów.
Realną alternatywę rozwiązania tych powstałych historycznie problemów stworzył dopiero socjalizm jako ustrój oparty nie na wyzysku, lecz na pracy, własności społecznej i równości wszystkich obywateli. Wraz z powstaniem Związku Radzieckiego a po 2. wojnie światowej licznych państw demokracji ludowej powstały realne przesłanki ograniczenia i likwidacji starych problemów biedy i ubóstwa, jednocześnie programy i praktyka ustrojowa ZSRR i socjalizmu wpływały pozytywnie na ograniczanie ubóstwa w innych rejonach świata, a także przyjęte zostały jako obowiązujący standard socjalny w systemie ONZ. Po upadku ZSRR i KDLów w Europie politykę likwidacji ubóstwa jako swe sztandarowe zadanie realizuje Chińska Republika Ludowa, która szczyci się tym, że wyprowadziła z nędzy 800 mln ludzi, a 400 mln zapewniła średni poziom życia. Na arenie międzynarodowej ważną inicjatywą ograniczania ubóstwa w świecie jest chińska koncepcja i plan „jednego pasa i szlaku” (OBOR), która stworzyła liczne formy pomocy materialnej dla krajów głównie opóźnionych w rozwoju.
Chińska inicjatywa OBOR może być pewnym wzorem dla innych państw świata, a głównie dla Organizacji Narodów Zjednoczonych, jak w skali świata można realnie ograniczyć a nawet w perspektywie zlikwidować ubóstwo jako zjawisko światowe. Ważną przesłanką ograniczenia a nawet całkowitej likwidacji ubóstwa na świecie jest zwycięstwo socjalizmu w najważniejszych centrach świata, co obecnie jest głównie marzeniem komunistów, bez tego zwycięstwa eliminacja nędzy i biedy jako światowego problemu, pozostanie niestety tylko szlachetnym marzeniem.
11. Socjalizm z chińską specyfiką
Socjalizm z chińską specyfiką jest nową kategorią naukowego socjalizmu, która wyraża główne cechy ustroju socjalistycznego budowanego w Chińskiej Republice Ludowej. Jest ona realizowana pod kierownictwem ideowo-politycznym Komunistycznej Partii Chin, która od 1949 r. sprawuje władzę w Chińskiej Republice Ludowej i z wielkimi sukcesami buduje podstawy ustroju socjalistycznego. W szczególności kwestia „socjalizmu o chińskiej specyfice” stała się bardziej wyrazista, kiedy po śmierci poprzedniego przywódcy chińskiego Mao Zedonga we wrześniu 1976 r. z nową koncepcją przyspieszenia budowy socjalizmu wystąpił jego następca Deng Xiaoping, który był twórcą teorii „socjalistycznej gospodarki rynkowej”, co określone zostało jako oryginalny „chiński wynalazek”. Określenie „wynalazek” jest pewnym uproszczeniem na użytek krótkiej wypowiedzi. W kategorii tej mieści się uporządkowany i logiczny system wartości, zasad i twierdzeń o rozwoju społeczeństwa, opartym o uniwersalne zasady naukowego socjalizmu przy uwzględnieniu historycznej specyfiki rozwojowej Chin, jej wielkiej liczącej ponad 5 tys. lat oryginalnej cywilizacji i kultury, 4 tys. lat społeczeństwa zorganizowanego w struktury państwowe, liczącego obecnie 1,4 mld ludności Narodu, w którego granicach żyje nie tylko wielki naród chiński ale także 55 innych narodów, narodowości i grup etnicznych, wywierający wielki wpływ na życie społeczne i polityczne nie tylko kontynentu azjatyckiego, ale całego świata.
Droga do powstania koncepcji socjalizmu o chińskiej specyfice była długa i skomplikowana i odzwierciedlała przyswojenie przez chińskich marksistów poczynając już od końca XIX wieku podstawowych twierdzeń marksizmu, w tym naukowego socjalizmu, co później rozwijane i wdrażane w życie było udziałem zorganizowanego chińskiego ruchu robotniczego i komunistycznego. W 1921 r. powstała Komunistyczna Partia Chin, która stworzyła zorganizowane formy studiów marksistowskich i wdrażania w życie ideowo-politycznych zasad i wartości niesionych przez marksizm. Podstawowym problemem nie tylko o charakterze historycznym i teoretycznym było, jak wprowadzić w warunkach chińskich ustrój socjalistyczny jako logiczny rezultat rozwoju historyczno-gospodarczego kapitalizmu, którego na dobrą sprawę w Chinach nie było. Dopiero w 1911 r. zburzone zostały podstawy odwiecznego faktycznie feudalnego chińskiego cesarstwa. Państwo ogłoszone zostało przez charyzmatycznego nowego przywódcę Sun Yatsena republiką, ale jego władza była iluzoryczna, a kraj rozdzierany przez wewnętrzne walki tzw. warlordów czyli generałów-watażków, którzy za nic mieli rząd centralny w Pekinie, realizowali własne egoistyczne interesy, a w wewnętrzne sprawy Chin coraz mocniej interweniowały zagraniczne mocarstwa. Chinom groziła kolonizacja i likwidacja samodzielnego bytu politycznego. Na chaos wewnętrzny nakładały się niebezpieczeństwa zewnętrzne, głównie ze strony japońskiego imperializmu.
Komunistyczna Partia Chin prowadziła konsekwentną walkę o wyswobodzenie mas ludowych z wiekowego niewolnictwa chińskich mas pracujących. Wielką zasługą Mao Zedonga było, że po 1927 r. zorganizował na nowo Chińską Partię Komunistyczną w oparciu o siły biednego chłopstwa i wiejskiego proletariatu, co było konsekwencją słabości miejskiej klasy robotniczej i co przeciwnicy Mao Zedonga wykorzystali później, by zdyskredytować jego dzieło, nazywając ustrój chiński jako „socjalizm agrarny” (a nie robotniczo-proletariacki). Z czasem KPCh, szczególnie po tzw. Długim Marszu w 1934/35 roku wzmocniła się i rozwinęła w wielką siłę polityczną, która prowadziła zwycięską walkę z agresorem japońskim jak i prokapitalistycznymi siłami Czang Kaiszeka i Kuomintangu. Walka ta zakończyła się wielkim zwycięstwem w październiku 1949 r, w którym Mao Zedong w Pekinie ogłosił powstanie Chińskiej Republiki Ludowej.
Okres przywództwa Mao Zedonga od 1949 do 1976 r. był czasem wielkich przekształceń ustrojowych i budowy podstaw socjalizmu, opartym głównie na doświadczeniach i wzorach budownictwa socjalistycznego w Związku Radzieckim i innych krajach demokracji ludowej. Przyniósł on wielkie zmiany w zakresie rozwoju nowych sił wytwórczych i ustanowienia władzy ludu pracującego Chin jako gospodarza i suwerena Chińskiej Republiki Ludowej. Jednocześnie te wielkie historyczne osiągnięcia były niezadowalające w obliczu nowych wyzwań wewnętrznych i zagranicznych, przed którymi stanęła Chińska Republika Ludowa w latach 60-70-tych XX w., przede wszystkim potężnego przyrostu naturalnego i przyspieszenia rozwoju światowej gospodarki w następstwie wdrożenia mechanizmów rewolucji naukowo-technicznej i technotronicznej.
Odpowiedzią na nie była koncepcja socjalistycznej gospodarki rynkowej, rozwinięta teoretycznie przez Deng Xiaopinga, która zakładała, że rynek nie musi być szkodliwy dla społeczeństwa budującego socjalizm na jego podstawowym etapie, czyli w okresie przejściowym (wstępnym) od kapitalizmu do socjalizmu. KPCh zezwoliła na szeroką współpracę z firmami kapitału zagranicznego, jednak pod finansową i polityczno-ądministracyjną kontrolą socjalistycznego państwa, zezwoliła na aktywizację własnej prywatnej inicjatywy, licząc na jej konkurencyjność i patriotyzm w stosunkach z kapitałem zagranicznym. Jednocześnie rozpuszczono komuny ludowe jako formy kolektywnego gospodarowania na wsi, zapewniając minimum życiowe dla olbrzymich mas chłopskich, ale jednocześnie uruchamiając olbrzymie nadwyżki siły roboczej na wsi, które stworzyły wielką armie robotników sezonowych pracujących w centrach rozwojowych Chin.
Jednocześnie KPCh nie zrezygnowała z kierowniczej roli wobec państwa i wobec gospodarki, zmieniła charakter planowania, odstąpiła od scentralizowanego planowania i przeszła na tory planowania gałęziowego i sterowniczego, a więc utrzymano planowanie w innych formach jako plany 5-letnie i horyzontalne, np. do 2035 i 2049 r. W konsekwencji w Chinach powstała gospodarka mieszana (hybrydowa), z wielością sektorów własnościowych, jednak priorytet ma własność społeczna i zasady podziału według socjalizmu, działa rynek jako czynnik regulujący produkcję i konsumpcję, jeśli jednak rynek zawodzi, KPCh i socjalistyczne państwo reaguje interwencjonizmem administracyjnym. W konsekwencji gospodarka Chin bardzo rozwinęła się i zmodernizowała w ciągu ostatnich ponad 40 lat, co pozwoliło rozwiązać olbrzymie problemy ekonomiczne i społeczne wielkiego Narodu Chińskiego a jednocześnie rozwinąć potencjał gospodarczy na miarę zadań XXI wieku i wyzwań międzynarodowych i światowych.
Reasumując, socjalizm z chińską specyfiką jest teoretycznym i praktycznym potwierdzeniem odrębności narodowej chińskiej drogi do socjalizmu, która uwzględnia wielką historię narodu chińskiego, jej bogactwo cywilizacyjno-kulturowe a jednocześnie wdrażanie uniwersalnych zasad naukowego socjalizmu w ciągu długiego okresu przejściowego od kapitalizmu do socjalizmu. Chińskie doświadczenie, zakładające nawet 100-letni czas trwania tego okresu może być bardzo pomocne dla przechodzenia na drogę socjalizmu przez liczne biedne i zacofane w rozwoju gospodarczo-cywilizacyjnym liczne narody krajów rozwijających się.
12. Myśl Xi Jinpinga o socjalizmie z chińską specyfiką w nowej erze
Xi Jinping jest nową wielką postacią nie tylko Chin, ale wpisuje się jako współczesny przywódca i kontynuator rozwoju wielkiej cywilizacji i kultury chińskiej, wielkiego Narodu Chińskiego, nowoczesny organizator i i przywódca Komunistycznej Partii Chin i Chińskiej Republiki Ludowej, które stworzyły i realizują doniosłą koncepcję nowoczesnego rozwoju Chin – socjalizmu o chińskiej specyfice w nowej erze. Jest to kontynuacja a jednocześnie jej rozwój i dostosowanie do warunków i wymogów współczesnej epoki i teorii socjalistycznej gospodarki rynkowej, wypracowanej przez jego poprzedników, głównie Deng Xiaopinga. Jednocześnie należy podkreślić, że koncepcja ta nie stanowi wcale negacji wcześniejszych etapów rozwoju Chin w latach 1949 – 1976 r., które realizowała KPCh pod kierunkiem Mao Zedonga, więcej nawet, ta nowa koncepcja jest logiczną kontynuacją rozwoju Chin w nowej erze, której podstawowe cechy wyznaczają nowe sprzeczności, wyzwania i cele gospodarcze, społeczne i międzynarodowe w obecnych latach i w bliższej i dalszej perspektywie czasowej, m.in. wyznaczanej planami horyzontalnymi do 2035 i 2050 r. Jednocześnie ma miejsce podkreślanie ciągłości rozwojowej ChRL i wielkich zasług Mao Zedonga jako wielkiego rewolucjonisty i chińskiego męża stanu, jest odzwierciedleniem innego traktowania przywódców niż w ZSRR czy szerzej na Zachodzie. Owszem Mao Zedong popełnił wielkie błędy (szczególnie w schyłkowych latach życia), ale stanowiły one 30% jego dokonań, a 70% były pozytywami. Oto przykład myślenia w kategoriach chińskiej cywilizacji.
Podstawowym celem na najbliższą przyszłość jest zbudowanie umiarkowanego rozwiniętego we wszystkich aspektach społeczeństwa, likwidacja istniejącej jeszcze biedy i niedostatku. Jest to realizacja chińskiego marzenia, osiągnięcie lepszego życia narodu i wielkich celów narodowego odrodzenia i zupełnego zjednoczenia Chin (Tajwan). W realiach międzynarodowych jest to życie bez wojen i w pokoju. Oznacza to, że myśl Xi Jinpinga wyraża strategiczne postępowe wartości i cele dalszego rozwoju socjalizmu z chińską specyfiką, które są także bliskie innym narodom. W następnych latach doprowadzą one do powstania społeczeństwa socjalistycznego, rozwiniętego, silnego, demokratycznego, zaawansowanego kulturalnie, harmonijnego i pięknego, jak stwierdził w jednym z ostatnich przemówień Prezydent ChRL i Sekretarz Generalny KPCh Xi Jinping.
Wypada tylko życzyć Komunistycznej Partii Chin, Chińskiej Republice Ludowej i Wielkiemu Narodowi Chińskiemu realizacji i spełnienia tych szczytnych planów tak dla dobra Chin jak i dla całej postępowej ludzkości. Realizacja tych planów jest dobrą przesłanką odrodzenia i dalszych zwycięstw socjalizmu i postępu społecznego nie tylko w Chinach. Już Starożytni mawiali: Ex Oriente Lux (Światło (idzie) ze Wschodu). W obecnej epoce jest to metafora wielkich i niezbędnych zmian społecznych na miarę potrzeb XXI wieku.
W 2022 r. odbędzie się w Pekinie XX Zjazd Komunistycznej Partii Chin. Zapewne będzie on miał duże znaczenie w podsumowaniu dotychczasowego rozwoju i nakreśleniu nowych kierunków rozwoju ChRL i socjalizmu z chińską specyfiką do 2035 i 2050 r., także w trudnych realiach sprzeczności międzynarodowych i zagrożeń ze strony imperializmu. Wszystko wskazuje, że w dalszym ciągu naczelną funkcję partyjną i polityczno-państwową pełnić będzie dotychczasowy przywódca Chin, którego ostatnie zmiany systemu politycznego nie limitują zasadą dwukadencyjności. Realizacja tych zamierzeń i planów jest pomyślną przesłanką odrodzenia i dalszych zwycięstw socjalizmu i postępu społecznego nie tylko w Chinach. Takie są życzenia autora także na Nowy 2022 Rok nie tylko dla Chin, ale także dla polskiej klasy robotniczej i wszystkich ludzi pracy.
Prof. zw. dr hab. Zbigniew Wiktor
Emerytowany profesor Uniwersytetu Wrocławskiego,
Wrocław, grudzień 2021 r.
